De angst van de Golfregimes voor het volk

Ook in de Golfstaten vreest men de Arabische opstandbeweging. Maar met geld, geweld en strategische handigheid wordt deze tot nu toe onderdrukt.

De oorlog in Syrië en de onlusten in Egypte camoufleren dat ook in de Golfregimes de effecten van de opstanden van 2011 doorwerken. Een wandeling door steden als Dubai, Doha of Manama doet bezoekers eerst vergeten waar ze eigenlijk zijn: namelijk niet in de VS, maar op het Arabisch schiereiland. In de ontelbare grote warenhuizen lopen volledig versluierde moslima´s naast langbenige blondines in hotpants.

Dat leidt onder veel autochtonen niet alleen tot een duidelijke identiteitscrisis. De westelijke levensstijl staat ook in schril contrast tot het gedrag van de heersers in de Golfstaten, die ervoor terugdeinzen politieke vrijheden toe te staan. Dat kunnen ook de pogingen van bijvoorbeeld de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) om door overeenkomsten met westerse elite-universiteiten zoals de Sorbonne de indruk van vrij denken te wekken niet verdoezelen. Integendeel. Er is een toenemende tendens om uit zorg voor de “Arabische Lente” d.m.v. onderdrukking grip te krijgen op de oppositie.

Twee weken geleden nog werden er in Bahrein volgens het Bahrain Center for Human Rights minstens 39 voor meer democratie demonstrerende activisten gearresteerd en deels zwaar mishandeld. In de VAE heeft de politie volgens Human Rights Watch intussen minstens 50 schrijvers, bloggers en advocaten gearresteerd, daarvan alleen al 36 sinds midden juli: “Ze worden gearresteerd, alleen maar omdat ze hun kritische mening over de regering van de VAE hebben geuit of omdat ze bij een vreedzame oppositiegroep willen horen.”

Mild stemmen met materiële weldaden

De heersers van de VAE rechtvaardigen hun optreden met de zogenaamd de nationale veiligheid bedreigende doelen van deze groepering, waarvan ze beweren dat deze vanuit het buitenland zou worden aangestuurd. Hoe serieus de Golfregimes de bedreigingen nemen, laat ook het rekruteren van buitenlandse huurlingen voor de veiligheidstroepen van de VAE en Bahrein zien – buitenlanders deinzen er minder voor terug om op te treden tegen de autochtone bevolking.

De autochtonen dienen, gefinancierd door de olie- en gasinkomsten, met materiële weldaden mild gestemd te worden, bijvoorbeeld met staatsbaantjes of gratis gezondheidszorg. Maar vaak is dat niet voldoende en vooral de minder olierijke landen zoals Oman en Bahrein worden inmiddels geplaagd door een hoge jeugdwerkloosheid. In beide landen kwam het daarom al in februari 2011 tot grote protesten. In Bahrein, waar de opstand bloedig werd neergeslagen door de politie, wordt de situatie door de discriminatie van de sjiietische meerderheidsbevolking nog gecompliceerder.

In Saoedi-Arabië, de beschermende macht van het koningshuis Bahrein, wordt nog een spanningsveld zichtbaar: De in het koningshuis wijdverbreide spilzucht en corruptie verdraagt zich niet met het islambegrip van de conservatieve bevolking. De Saoedische heersersfamilie heeft het weliswaar op een akkoordje gegooid met de aartsconservatieve geestelijkheid en staat deze, naast financiële voordelen, omvangrijke religieuze vrijheden toe in ruil voor de onvoorwaardelijke ondersteuning van de heersersfamilie. Maar de tegenstelling tussen de vervolging van auto rijdende vrouwen door de religiepolitie en de zich te buitengaande prinsen, terwijl miljoenen in de Golfregio in armoede leven, blijft voor iedereen zichtbaar.

Egyptes Moslimbroederschap moest een toontje lager zingen

Om te ontkomen aan fundamentele politieke hervormingen maken de Golfsjeiks ook gebruik van hun buitenlandse politiek. Tot nu toe zijn ze daarmee niet alleen zeer succesvol, maar het lukt hen zelfs om voor zichzelf strategisch gebruik te maken van de opstanden. De economisch sterk aangeslagen revolutielanden, zoals het intussen door de Moslimbroederschap meegeregeerde Egypte, zijn afhankelijk van de oliemiljarden van de Golfmonarchieën. En hun regeringen weten hoe ze deze miljarden moeten inzetten om ervoor te zorgen dat de revoluties niet overslaan naar hun eigen landen.

De politiechef van Dubai, Dahi Khalfan, waarschuwde hier onlangs over: “De Moslimbroeders en hun regeringen in Damascus en Noord-Afrika moeten weten dat de golf een rode lijn is… (…) We moeten op onze hoede en waakzaam zijn, want hoe groter deze groepen worden, des te waarschijnlijker is het dat ze problemen veroorzaken”. Daarmee is duidelijk wie het tegenwoordig voor het zeggen heeft. Ook de Egyptische Moslimbroederschap moest eerst een toontje lager zingen en de Saoedi´s verzekeren de revolutie niet naar de golf te willen exporteren. Alleen de heersersfamilie van Katar wijkt van de lijn af – zij heeft onder Moebarak ook goede betrekkingen met de Moslimbroederschap onderhouden en wil daar nu graag van profiteren.

Uiteindelijk dient de betrokkenheid in Syrië er toe de autocratische Golfregimes te stabiliseren. De sjeiks slaan zo twee vliegen in één klap: Enerzijds kunnen ze zich erop roemen de revolutie in Syrië te ondersteunen. Anderzijds verzwakken ze daarmee Iran, de belangrijkste bondgenoot van Syrië. Daarom is het niet verrassend, dat Saoedi-Arabië en Katar naast Turkije een vooraanstaande rol bij de ondersteuning van de Syrische rebellen in de financiering en bewapening op zich hebben genomen.

Thuis de oppositie onderdrukken, in andere Arabische landen deze echter bevorderen: Zolang olie en gas voor de nodige dollars zorgen, kan dat functioneren. Maar zonder ingrijpende hervormingen zouden deze regimes op de lange termijn de revolutie-export naar hun land vermoedelijk wel eens niet kunnen verhinderen.

Bron:

http://www.zeit.de/politik/ausland/2012-08/golfstaaten-regime

Vertaald uit het Duits door:

E.J. Bron

(www.ejbron.wordpress.com)