Slavernij in Mauritanië

Honderdduizenden lijden in lijfeigenschap, hoewel deze officieel verboden is.

Een Arabisch dagblad koos hem in 2011 tot man van het jaar in Mauritanië. En in Weimar in Thüringen kreeg hij afgelopen zomer een mensenrechtenprijs: Biram Dah Abeid, de leider van de antislavernijbeweging “IRA”. In Mauritanië leven minstens 500.000 mensen nog steeds in lijfeigenschap, hoewel die volgens de wet al 30 jaar lang verboden is. Biram Dah Abeid stelt deze omstandigheden al lange tijd aan de kaak en heeft daarmee van zichzelf de vijand van de staat gemaakt, die het probleem hardnekkig ontkent. Eind april sloeg de politie toe en arresteerde Abeid en zes medestrijders.

Sinds afgelopen maandag zijn de activisten echter weer op vrije voeten. In ieder geval tijdelijk, want de aanklacht blijft bestaan en die luidt “terrorisme”. Abeid, aldus het Openbaar Ministerie, zou de binnenlandse veiligheid van het land bedreigen. Tijdens een protestactie zouden hij en de andere IRA-leden, allemaal zelf moslim, in het openbaar islamitische geschriften verbrand hebben, waarin de slavernij wordt goedgekeurd. De staat schijnt dit laatste, ondanks het eigen verbod, net zo te zien. Want tot nu toe is er slechts één geval geweest, waarin een slavenhouder voor de rechter moest verschijnen. Uiteindelijk werd hij vrijgesproken.

De slavenhouders zijn in de regel “blanke Moren”, Arabieren, die vooral in het noorden leven. De lijfeigenen zijn afkomstig uit het overwegend zwarte zuiden. Meestal zijn het vrouwen en kinderen, die gratis in de huishouding werken of op de velden moeten werken en door hun heren ook vaak seksueel worden uitgebuit. “De economie van Mauritanië rust alleen op hun schouders; alleen hun eeuwige gezwoeg maakt de heren hun aangename leventje mogelijk en garandeert zelfs het levensonderhoud van diegenen, die geen slaven houden”, schrijft de Amerikaanse socioloog Kevin Bales in zijn boek “De nieuwe slavernij”. “Ze vegen en poetsen, koken en verzorgen de kinderen, ze bouwen huizen en hoeden schapen, ze slepen water en stenen – ze doen allerlei werkzaamheden die moeizaam, onaangenaam en smerig zijn”.

Maar in plaats van de slavenhouders te bestrijden, probeert de regering critici zoals Biram Dah Abeid tot zwijgen te brengen – in het belang van de Moren, die de staat domineren. Al in december 2010 had een rechtbank Abeid veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf, na drie maanden werd de mensenrechtenactivist vrijgelaten. Meer dan alleen manende woorden uit Europa en de VS heeft de regering rondom president Mohammed Abdel Asis tot nu toe niet te vrezen gehad: Mauritanië is een hoeksteen in de strijd tegen de toenemende aanwezigheid van Al Qaida in de staten ten zuiden van de Sahara. Omdat de radicale islamieten de afgelopen tijd buitenlanders ontvoerd hebben, beoordeelt het Duitse Ministerie van Buitenlandse Zaken de situatie in Mauritanië als kritiek. Voor de EU dient het land eveneens als buffer tegen vluchtelingen, die uit de Sahel-zone naar Europa willen.

“Ik moet er gewoon op letten dat ik de deur niet dichtgooi, die net op een kiertje openstaat. Want de president gaf tijdens een ontmoeting met mij in 2009 voor het eerst toe dat er nog slavernij bestaat”, citeert de “Süddeutsche Zeitung” de speciale verslaggeefster van de VN voor slavernij, Gulnara Shahinian. Deze schending van de mensenrechten heeft weinig met de islam te maken: Een imam in het verre Saoedi-Arabië zou onlangs, aldus de krant, zelfs een fatwa hebben uitgevaardigd, waarin moslims ertoe worden opgeroepen Mauritaanse slaven vrij te kopen. Allah in de hemel zou hen hiervoor dankbaar zijn.

Bron:

http://www.jungewelt.de/2012/09-06/036.php

Auteur: Gerrit Hoekman

Vertaald uit het Duits door:

E.J. Bron

(www.ejbron.wordpress.com)