“Het klimaat van de angst sorteert effect”

Wolfram Weimer is “Handelsblatt”-columnist (” Weimers Woche”) en schrijver. Ter gelegenheid van de 50e verjaardag wil hij een speciale editie van het legendarische Duitse satirische tijdschrift “Pardon” uitgeven 

Hoe ver dient de kritiek op de islam te gaan, wat is de satire toegestaan? Alles, argumenteert Wolfram Weimer, publicist en toekomstige uitgever van het Duitse satirische tijdschrift “Pardon”. De staat zou zich erbuiten moeten houden en de trend tot zelfcensuur moeten tegengaan.

Meneer Weimer, islamvijandige provocateurs maken doelbewust gebruik van de vrijheden van de open samenleving als invalspoort om haat aan te wakkeren. Moet de staat zich hiertegen verzetten of moet hij het verdragen?

Het probleem ligt minder bij islamvijandige provocateurs dan bij radicale islamieten, die iedere aanleiding zoeken om gewelddadig te worden, die een klimaat van bedreiging en angst verbreiden en er zelfs niet voor terugdeinzen anders denkende mensen te vermoorden. Ze willen de regels van de vrije samenlevingen nieuw definiëren naar hun maatstaven. Daarom zouden we ons juist niet in een kringloop van de zelfcensuur moeten laten dwingen, maar de vrijheid van de kunst, de literatuur, het debat en de satire per se verdedigen.

Waar liggen de grenzen? Zouden de autoriteiten een openbare uitzending van de islamfilm moeten verbieden – met welke argumenten?

Dit debat is belachelijk. De film wordt iedere seconde in het openbaar getoond, op internet wordt hij miljoenen malen gedownload. De staat zou helemaal niets moeten verbieden wat er plaatsvindt in het kader van de menings- en kunstvrijheid gebeurt. Als dit wel gebeurt, zou dit een poging zijn om bij religieus fundamentalisme in ´t gevlij te komen.

Het christendom is thuis in vrije, Verlichte samenlevingen. De islam in de regel niet. Komen daar verschillende grenzen voor kritiek en satire uit voort?

Natuurlijk niet. Wanneer de omstandigheden in radicaalislamitische regimes brutaler worden, wanneer burgers fundamentele mensenrechten geweigerd worden, wanneer studenten voor demonstreren gefolterd en wanneer vrouwen wegens overspel gestenigd worden – dan is toch de openlijke kritiek van de vrije wereld des te noodzakelijker. Alleen al vanwege het feit dat er in veel islamitische landen sprake is van een onbeschrijflijke vrouwenapartheid, dat vrouwen massaal als tweederangs mensen onderdrukt worden, kan de kritiek niet laten ophouden. Want vaak is onze kritiek de laatste hoop van de onderdrukten.

Vrijheid van meningsuiting kan iedereen uitoefenen, persvrijheid alleen diegene die over een medium beschikt. Is dat nog gelden in tijden van YupuTube, Facebook en blogs?

De grenzen vervagen en dat is wat betreft de vrijheid heuglijk nieuws. We hebben bij de revoluties in de Arabische dictaturen immers kunnen zien hoe het internet heeft bijgedragen aan de val van de regimes.

Satire mag zich bezighouden met de islam. Zou ze dat in de huidige gespannen situatie ook moeten doen of juist nu?

Helaas sorteert het klimaat van de angst, dat de radicale islamieten verbreiden, al effect. Onder karikaturisten, satirici en journalisten bestaat sinds de publicatie van de Mohammed-cartoons een trend naar zelfcensuur. De fundamentalisten hebben daarmee al een eerste etappeoverwinning geboekt.

Helaas is deze ontwikkeling echter ook in de samenleving in zijn geheel waar te nemen. Geen kerstvieringen meer op kleuterscholen, voetbalclubs zoals Real Madrid verwijderen hun christelijke symbolen, stewardessen mogen geen kruisjes meer aan hun halsketting dragen, er nauwelijks islamkritische kunstwerken vertoond of islamkritische theatervoorstellingen gegeven. Ik beschouw dat veel meer als een indicatie van lafheid dan verstandigheid.

Wat motiveert het Franse satirische tijdschrift “Charlie Hebdo” en het Duitse “Titanic”: lust in provocatie of geld?

Vermoedelijk allebei.

U wilt binnenkort het traditionele satirische tijdschrift “Pardon” nieuw leven in blazen. Als het tijdschrift maandag in de kiosken zou liggen – wat zopu er dan op de voorpagina staan?

De verraders van de vrijheid in het Westen zouden aanleiding genoeg geven voor menig bijtende spot.

Bron:

http://www.handelsblatt.com/politik/deutschland/wolfram-weimer-zur-islam-debatte-das-klima-der-angst-zeigt-wirkung/7158142.html

Interview: Georg Watzlawek

Vertaald uit het Duits door:

E.J. Bron

(www.ejbron.wordpress.com)