Christenen zijn de verliezers van de “Lente”

“Het Syrische regime is totalitair en moet daarom veranderd worden”. Maar het is nog volledig onduidelijk wat er daarna komt. We weten zelfs niet eens wie erin Syrië tegen wie vecht en waarvoor.”

Hoe langer de oorlog in Syrië duurt, des te meer spitst de situatie van de burgerbevolking in het land en van de vluchtelingen in de buurlanden, zoals in Libanon, zich toe. “Langzaam stuiten we op onze grenzen. We kunnen eigenlijk niet iedereen opnemen, maar ze zijn hier nu eenmaal. Ik heb geen idee wat we moeten doen”, zegt de president van Caritas Libanon, Simon Faddoul, in gesprek met de wereldwijde katholieke hulporganisatie “Kerk in Nood” en geeft inzicht in de onoverzichtelijke situatie in de regio. Hij verzoekt de internationale gemeenschap om meer hulp bij de oplossing van het conflict.

De president van Caritas Libanon, Simon Feddoul

Kerk in Nood: Meneer Faddoul, in de westerse media wordt meestal gezegd dat de Syrische staatspresident Assad intussen met de rug tegen de muur staat – is dat waar?

Helaas worden uw media meer door politieke wensvoorstellingen beïnvloed dan door werkelijke feiten. Iedereen weet dat er op dit moment in Syrië meer dan 100 verschillende groeperingen in gevechten verwikkeld zijn. Al deze groepen vechten weliswaar tegen het regime, maar niet samen. Dat wil zeggen dat er op ieder moment ook gevechten tussen de verschillende groeperingen zouden kunnen uitbreken – uiterlijk zodra het regime ineenstort. Het regime lijkt me echter sterk, het leger is nog steeds grotendeels verenigd.

Wat hoort u over de situatie van de mensen in de door de rebellen gecontroleerde delen van het land?

Je kunt niet echt zeggen dat de mensen daar van hun leven genieten. We horen van mishandelingen door rebellengroepen. In veel regio´s zijn radicaalislamitische groeperingen aan de macht, die van de christelijke bevolking de Jizya verlangen – dat is een gedwongen belasting voor “ongelovigen”, een soort “beschermingsgeld”. De christenen en alle andere niet-moslims zijn in deze regio´s nu tweederangs burgers. Een bisschop vertelde me dat hij geld inzamelt bij de rijken om het leven van de armere christenen te redden. Dat is allemaal heel treurig.

Om niet verkeerd begrepen te worden: ik zeg niet dat het regime gelijk heeft. Nee, het regime is totalitair, een dictatuur en moet daarom veranderd worden. Maar het is tot nu toe volledig onduidelijk wat daarna komt. Want we weten niet eens wie in Syrië tegen wie en waarvoor vecht. Deze onzekerheid steunt het regime en houdt veel mensen er vanaf de rebellen te ondersteunen.

Maar zijn de radicaalislamitische krachten onder de rebellen niet eerder een extremistische minderheid?

Dat willen we hopen, maar het hoeft niet per se een minderheid te zijn. De ervaringen in Tunesië, Egypte, Irak en Libië hebben geleerd dat diegenen, van wie het Westen dacht dat het slechts minderheden zouden zijn, in staat waren om de macht naar zich toe te trekken en nu in de regering te zitten.

In al deze landen weten we bovendien dat de resultaten van deze radicaalislamitische regeringen vreselijk zijn. De mensen in deze landen hebben nu een nog miserabeler leven dan voor de “Arabische Lente”. Dat betekent niet dat we de nog bestaande autoritaire regimes zouden moeten beschermen – maar de verandering zou op democratische en de rechtsstaat betreffende principes moeten plaatsvinden en niet op basis van religieuze overtuigingen. Het staatsburgerschap moet boven het lidmaatschap van een religie staan.

Zo´n bloedige burgeroorlog zoals in Syrië heeft de “Arabische Lente” tot nu toe echter, bij alle kritiek, niet voortgebracht…

We konden ook in Syrië zien dat de demonstraties in het begin zeer vreedzaam en ordelijk verliepen. Dat was prachtig! De mensen hebben niet gevochten, hoe ze ook door het regime werden aangevallen. Maar juist deze gewelddadige reactie van het regime op de demonstraties  heeft van de protesten uiteindelijk onlusten gemaakt.

Nu moet men helaas zeggen dat de Syrische burgeroorlog jihadistische trekken draagt. Dat zou in geen geval zo moeten zijn. Onder de rebellen bevinden zich naast moslims ook christenen, maar sinds het geheel een “heilige oorlog” is geworden, worden alle niet-moslims uitgesloten van de vrijheidsstrijd van het volk. Dat is een uitsluiting en we zouden een insluiting nodig hebben. We moeten de ogen openen. Het gaat er niet om de conflictpartijen te verdelen in “deze” en “die”. Maar we moeten de fijne lijn herkennen die de ene rebel van de andere onderscheidt. We moeten met de oppositie praten en een nieuw regime ontwerpen dat alle burgers aanneemt en gelijk behandelt.

Hoe precies verlopen op dit moment de frontlinies? Welke steden zijn in handen van de rebellen en welke van de regering?

Dat is moeilijk te zeggen. Neem nu bijvoorbeeld Aleppo – hier worden enkele wijken door de rebellen gecontroleerd, andere door de regering. Datzelfde geldt voor Homs. Over het algemeen kan men zeggen dat de regio tussen Homs en Damascus in handen van de regering is. De regio tussen Homs en Aleppo wordt inmiddels hoofdzakelijk door de rebellen gecontroleerd. Dat is actuele informatie, die me vorige week bereikt heeft.

Caritas in Libanon zorgt voor alle Syrische vluchtelingen in het land. Voor wie vluchten de meesten? Voor het leger of de rebellen?

Voor beide. De granaatbeschieting en de luchtaanvallen zijn zo erg geworden dat de mensen op de vlucht slaan. Ze vluchten dus niet voor oprukkende troepen van de ene of de andere partij, maar om te ontsnappen aan de voortdurende bombardementen. In Libanon hebben we o.a. daarom zoveel vluchtelingen, omdat de meeste gevechten tot nu toe dicht bij onze grenzen hebben plaatsgevonden en de mensen daarom vooral naar ons toe vluchtten.

Kan Libanon vluchtelingen blijven opnemen?

We zijn er op dit moment het meest bang voor dat de slag om Damascus zou kunnen uitbreken. Deze grote stad ligt slechts ongeveer 30 kilometer van onze grens verwijderd. Nu al hebben we 1,2 miljoen vluchtelingen in Libanon. Wat zal er gebeuren als er nog eens 500.000 komen? We hebben immers zelf maar 4 miljoen inwoners. De grenzen zijn open – de mensen hebben niet eens een paspoort nodig om Libanon binnen te komen. Dan mogen ze zelfs werken. Al voor de oorlog werden alle mindere werkzaamheden door Syriërs verricht. Maar langzaam stuiten we op onze grenzen. We kunnen eigenlijk niet iedereen opnemen, maar ze zijn er nu eenmaal. Ik heb geen idee wat we moeten doen.

Welke toekomst ziet u voor Syrië en het Midden-Oosten?

Ik zie het eerlijk gezegd heel somber in. Syrië is de voortzetting van een domino-effect, dat al in Irak, in Libië en in Egypte heeft plaatsgevonden, en waarvan ik hoop dat het niet ook nog overslaat naar Jordanië en de Perzische Golf. Ik denk dat iemand de landkaart van het Midden-Oosten opnieuw tekent, zonder rekening te houden met mensenlevens en lotgevallen.

Dat klinkt bijna als een samenzweringstheorie. Wie zou er dan van zo´n nieuwe orde profiteren?

Ik weet nier voor wie of wat dit gunstig is. Ik ken de motieven niet die er achter zitten. Misschien gebeurt het om enkele buurlanden te ontlasten. Misschien om de regio van zijn minderheden en vooral van zijn christenen te zuiveren. Ik weet het niet, want ik ben geen politicus. Ik wil hier ook geen hypothesen zonder feitenbasis opstellen.

Maar wat ik moet vaststellen, is dat wij christenen de grootste verliezers en zondebokken van deze hele ontwikkeling in het Midden-Oosten zijn. Zolang de westerse machten dat niet willen inzien en hun eigen belangen blijven volgen in plaats van de behoeftes van de mensen van onze regio op de eerste plaats te zetten, komen we niet verder.

De betrokkenheid van het Westen in het Nabije en Midden-Oosten is tegenstrijdig. Enerzijds wil het democratieën bevorderen, maar anderzijds ondersteunen ze theocratieën. Enerzijds predikt ze het laïcisme en de scheiding van staat en religie. Maar anderzijds ondersteunt het landen met als staatsreligie de islam. Waarom is dat zo? Dat kunnen wij in het Nabije en Midden-Oosten niet begrijpen. Ik zeg u: Amerika en Europa denken dat de toekomst van de hele wereld in hun handen ligt. Wat doen ze met deze verantwoordelijkheid?

Welk appel zou u graag tot het Westen willen richten, opdat het zijn verantwoordelijkheid neemt?

Heeft de oprichter van “Kerk in Nood”, pater Werenfried van Straaten, niet altijd benadrukt dat God huilt en dat wij zijn tranen moeten drogen? Waar huilt God dan? In wie? In de mensen denk ik toch! Het is zo gemakkelijk om over lijden, pijn en wanhoop te praten. Maar het is zo moeilijk om naar de mensen toe te gaan en hun tranen te drogen. Dat hebben we nodig! Niet alleen humanitaire hulp, maar geestelijke verzorging.

En de politiek moet eindelijk begrijpen dat je niet zomaar een landkaart kunt nemen en strategische belangen kunt omzetten, ten koste van alles. De enorme verliezen aan mensenlevens en goederen interesseren de politiek blijkbaar niet. Tot nu toe bedraagt de oorlogsschade in Syrië tussen de 250 en 300 miljard dollar – en dat is alleen nog maar alleen de zuivere materiële schade.

Ik heb nog geen enkele Amerikaanse of Europese politicus over de menselijke catastrofe horen spreken. De gebroken families, de verwoeste samenleving. Ik zou mijn oproep vooral tot het Duitse volk willen richten: er zijn zoveel mensen die lijden, die doodbloeden! Deze mensen hebben een helende hand nodig, een liefhebbend hart en begrip. Iemand die hen begrijpt en met ze meevoelt. Niet uit genade, maar uit liefde. We zijn allemaal broeders en zusters in deze mensheidsfamilie en ik bedank “Kerk in Nood”, de Duitse regering en alle organisaties die ons bijstaan in onze inspanningen.

Bron:

http://www.kath.net/news/41088

Vertaald uit het Duits door:

E.J. Bron

(www.ejbron.wordpress.com)