Islamitisch antisemitisme in België

(Manfred Gerstenfeld interviewt Mark Elchardus)

Er bestaat een groot verschil in antisemitische instellingen tussen islamitische en niet-islamitische scholieren op Nederlands sprekende scholen voor voortgezet onderwijs in België. Ongeveer 50% van de islamitische scholieren legt antisemitische houdingen aan de dag, de anderen slechts 10%. Deze resultaten zijn afkomstig van een onderzoek in Brussel met als titel “Jongeren in Brussel” en uit andere onderzoeken die daarna in Antwerpen en Gent werden uitgevoerd. Over het algemeen is het antisemitisme in Gent niet zo sterk als in Antwerpen en in Brussel

De door ons ondervraagde jongeren waren over het algemeen tussen de 12 en 18 jaar oud, anderen ouder dan 18 jaar. Enkele onderzoeken waren gebaseerd op de leeftijdscategorie van de 12-jarigen. Anderen, zoals de analyse van het antisemitisme, bestrijken de leeftijdscategorie vanaf 14 jaar. Verrast stelden we vast dat er veel meer islamitische scholieren op de scholen zaten dan we verwacht hadden. Op de scholen voor voortgezet onderwijs in Brussel is bijna één op de twee scholieren moslim. Normaal gesproken wordt het aantal moslims onderschat, omdat zij, vaker dan anderen, geen antwoord geven bij enquêtes. De redenen daarvoor zijn of een slechtere kennis van de taal en/of een in zijn totaliteit geringe maatschappelijke belangstelling in deze gemeente.

Mark Elchardus merkt op: In onze enquêtes werden aan alle jongeren dezelfde vragen gesteld. We vroegen daarbij naar 8 verschillende types antisemitische vooroordelen, zowel met positieve uitspraken zoals “Joden kun je vertrouwen net als ieder ander” en negatieve, zoals “joden willen alles beheersen”.

Tussen 26% en 36% van de islamitische scholieren was het eens met de verschillende positieve uitspraken. Bij niet-islamitische scholieren was dit percentage tussen de 38% en de 58%. Tussen de 37% en de 51% van de moslims was het eens met de verschillende negatieve uitspraken. Voor andere scholieren varieerde dit cijfer van 7% tot 18%.

Mark Elchardus

In het onderzoek in Brussel werd ook het verband tussen antisemitisme en algemene vreemdelingenhaat onderzocht. Onder autochtone Nederlands sprekende Belgische scholieren is deze correlatie behoorlijk zwak. Antisemitische instellingen onderscheiden zich daarom van algemene vreemdelingenhaat. We stelden ook vast dat onder deze scholieren het antisemitisme veel minder verbreid is als vooroordelen of negatieve instellingen tegenover moslims.

Het is moeilijk om de correlatie tussen algemene vreemdelingenhaat en antisemitisme bij de nakomelingen van niet-westerse immigranten te onderzoeken. Ze zijn meestal moslim. Vreemdelingenhaat wordt normaal gesproken gemeten met betrekking tot buitenlanders of immigranten. Deze analyse is heel moeilijk op niet-westerse immigranten toe te passen, die zichzelf in de Belgische samenleving beschouwen als nakomelingen van immigranten of buitenlanders.

Ons onderzoek in Brussel leidde tot heftige discussie in het Belgische parlement. Dat resulteerde in de eis naar nog een onderzoek in de beide grootste Vlaamse steden, Antwerpen en Gent. De parlementsleden wilden ook dat we lieten zien hoe men de ongewenste resultaten door onderwijs zou kunnen bestrijden.

Vanuit de islamitische gemeenschap kregen we extreem negatieve reacties. Datzelfde gold voor een serie niet-moslims, die zichzelf beschouwen als “verdedigers” of “woordvoerders” van de islamitische gemeenschappen. Enkelen zeiden zelfs dat ik een racist zou zijn. Een moslimorganisatie diende een klacht over me in bij het Centrum voor Kansengelijkheid en Bestrijding van Racisme. Deze klacht werd van de hand geslagen. Maar de juridische deskundige van het centrum had meer dan een maand tijd nodig om tot deze conclusie te komen.

Manfred Gerstenfeld

Islamitische organisaties zouden een belangrijke rol bij de integratie van de moslims in de samenleving moeten spelen. Het is spijtig dat geen van deze organisaties antisemitisme of de zeer negatieve instellingen tegenover homoseksuelen veroordeelt, die wij in onze onderzoeken in Gent en Antwerpen vaststelden. Ook kondigde geen van hen aan dat ze islamitische jongeren met zulke vooroordelen informeel willen informeren. Kortom: islamitische organisaties betwisten of de resultaten van onze onderzoeken of zwijgen er over.

Deze ontkenning wordt altijd op dezelfde wijze tot uitdrukking gebracht: “Moslims kunnen geen antisemieten zijn, omdat Israëls gedrag alle instellingen tegenover Joden rechtvaardigt.” Na de publicatie van het tweede onderzoek ontstond er een nieuwe vorm van ontkenning van antisemitisme evenals haat tegen homoseksuelen. De absurde bewering werd opgesteld dat de resultaten van het onderzoek niet zouden kloppen, want als je met moslims praat stel je vast dat zij geen vooroordelen hebben en goed in de samenleving zijn geïntegreerd. Deze ontkenning van de waarheid door islamitische leiders, die er verantwoordelijk voor zijn mee te helpen bij de opbouw van de samenleving, is ontmoedigend en bovendien alarmerend.

Antisemitisme wordt bij niet-moslims hoofdzakelijk in de sociaal zwakkere segmenten van de samenleving zichtbaar. Maar antisemitisme onder islamitische scholieren is geen functie van sociale en culturele factoren zoals het inkomen of de opleiding van de ouders of van het door de jongeren bezochte schooltype. De enige relevante factor is islamitisch traditionalisme. Bijvoorbeeld 12% van de progressieve moslims is het eens met de stelling: “Het is het beste om Joden te mijden”. Onder conservatieve moslims stijgt dit percentage tot 46%. Er bestaan echter weinig progressieve moslims. Tegenover 8 van hen staan 100 conservatieven.

We registreerden geen verschil tussen islamitisch antisemitisme en anti-Israëlisme. De vooroordelen wat betreft deze beide waren dezelfde. Dat is echter een onderwerp dat meer onderzoek verdient.

Bron:

https://heplev.wordpress.com/2013/05/06/muslimischer-antisemitismus-in-belgien/

Auteur: Manfred Gerstenfeld

Vertaald uit het Duits door:

E.J. Bron

(www.ejbron.wordpress.com)