Waarom Griekenland in de euro moet blijven: het gaat om een pijpleiding

Günther Oettinger, José Manuel Barroso en Herman Van Rompuy: Griekenland moet in de euro blijven, omdat de EU een pijpleiding wil aanleggen, die voor twee derde deel door het land leidt. Dan kan men geen crash gebruiken.

De redding van Griekenland is geen politiek project. Het gaat om aardgas. De EU wil zich uit de afhankelijkheid van Russisch aardgas bevrijden en bouwt daarom een pijpleiding, die vanuit Turkije via Griekenland naar Italië leidt. Om het project niet te laten bedreigen door een ineenstorting van Griekenland, wordt Griekenland in de euro gehouden. De bittere waarheid voor de Grieken: het gaat om hun land, niet om de mensen.

Steeds opnieuw vraag je je af: waarom pompt de EU miljarden belastinggeld naar Griekenland? Griekenland heeft geen olie, geen industrie – niets wat de Europeanen echt nodig hebben. In de vakantie zouden de Europeanen ook met drachmen kunnen betalen.

Waarom dus deze Nibelungentrouw?

Het antwoord is daar te vinden waar je het antwoord altijd vindt als het om veel geld gaat: in de energiepolitiek.  

Europa heeft zichzelf in een beroerde situatie gemanoeuvreerd: de EU is compleet afhankelijk van Rusland. Het door de voormalige Duitse bondskanselier geadviseerde Gazprom-concern heeft de licentie om geld te drukken – omdat Rusland de grootste gasleverancier voor industrie en welvaart in de EU is. Deze afhankelijkheid is een probleem voor de EU: de Russen kunnen doen en laten wat ze willen – via Gazprom beheersen ze de Europese markt.

Daarvan wil, daarvan moet de EU zich bevrijden.

Daarom waren de president van de Europese Commissie, José Manuel Barroso, en de Duitse EU-commissaris voor Energie, Günther H. Oettinger, op 28 juni 2013 zo enorm blij toen Azerbeidzjan bekendmaakte zijn aardgasvoorraad van Shah Deniz II via de Trans-Adriatische-Pijpleiding (TAP) naar Europa te leveren. Dit zou een groot “succes voor Europa en een mijlpaal betreffende de energiezekerheid van onze unie” zijn, zei Barroso.

Oettinger, die daarvoor nog had gelaveerd tussen het door Joschka Fischer geadviseerde Nabucco-project en TAP, zei: “We hebben nu een nieuwe partner voor gas en ik ben optimistisch dat we in de toekomst meer gas zullen krijgen.”

Dat kan de EU heel goed gebruiken, want ook een andere bron zit op dit moment in de knel: uit Syrië komt niets, omdat daar geen pijpleiding gebouwd kan worden – en de EU zich politiek heeft ingegraven en sinds enige tijd een aardolie-embargo heeft opgelegd om Assad tot rede te brengen.

Om het gas te krijgen, heeft Brussel Griekenland nodig: want de pijleiding gaat voor een groot deel door Griekenland: twee derde deel van de hele pijpleiding ligt op Grieks territorium (zie kaartje onderaan het artikel). De Grieken zullen 1,5 miljard euro aan investeringen voor de bouw krijgen. Aan precies dit bedrag ontbreekt het de Grieken, omdat zij niet de privatiseringen hebben uitgevoerd die haar waren opgedragen door de trojka, bestaande uit de ECB, de EU en het IMF. De Grieken hebben bijvoorbeeld verhinderd dat het staatsgasbedrijf DEPA in privé-handen kwam. Officiële reden: niemand heeft een goede prijs geboden.

In werkelijkheid weten de Grieken: het aardgas zal de komende jaren enorme opbrengsten opleveren voor de lege kassen. En ze weten dat de beslissing voor TAP hun vrijkaartje in de schuldendienst is.

Want de EU kan en zal het niet riskeren Griekenland in de chaos te storten. Integendeel: een deel van het mooier voorstellen van de toestand dan deze in werkelijkheid is, is gebaseerd op de eigen energiepolitieke dwang van de EU zelf. Als het land in elkaar stort, wordt bouw van de pijpleiding bedreigd. De EU zou worden teruggeworpen naar haar streven om zich uit de omklemming van Ruisland te bevrijden. Forbes schrijft: “De ondersteuners van het land zouden zich niet zo massaal voor Griekenland inzetten als het land geen veilige investering voor de toekomst zou zijn.”

Natuurlijk is het project ook nuttig voor de industrie. Met het gas is enorm veel geld te verdienen. Het mislukken van de “energieommekeer” in Duitsland maakt het land enorm afhankelijk van conventionele vormen van energie. In de atoomindustrie maakt de EU überhaupt geen progressie. Afgezien van de gevolgen van de ramp in Fukushima en de daarmee gepaard gaande latente onveiligheid van kernenergie zijn het vooral bureaucratische problemen. Zo houdt een consortium, dat zich moet bezighouden met de mogelijkheden van de kernfusie als alternatieve methode, zich vooral bezig met het ruziemaken over competenties en verantwoordelijkheden. Dit wordt, anders dan in de VS, geen project van de toekomst.

Daarom zet de energie-industrie in op TAP. De aandeelhouders van het project zijn volgens informatie van TAP: BP (20%), Socar (20%), Statoil (20%), Fluxys (16%), Total (10%), E.ON (9%) en Axpo (5%).

Behalve Noorwegen, België en Azerbeidzjan verdienen dus vooral Frankrijk (Total) en Duitsland (E.ON)  aan het project.

Vooral de energiereus BP is enorm betrokken bij TAP. Het publiek herinnert zich BP nog vanwege de verwoestende milieucatastrofe, toen in april het platform “Deepwater Horizon” de Golf van Mexico verwoestte. BP pingelt op dit moment met de Amerikaanse autoriteiten wat betreft de straf voor de ramp: de Amerikanen willen 17,6 miljard dollar, BP wil maar 5 miljard dollar betalen. Men zal ergens in het midden uitkomen – anders dan het ecosysteem in de Golf van Mexico gaat het leven voor BP en de Amerikaanse regering per slot van rekening gewoon door.

Twee derde deel van de voor Europa belangrijke Trans-Adriatic-Pipeline  leidt over Grieks territorium. Daarom kan de EU het zich niet veroorloven dat Griekenland in chaos verzinkt en de bouw van de nieuwe, energiepolitieke levenslijn bedreigt. Daarom moet het land in de euro blijven, koste wat het kost

En nu spreekt BP ook in de energieverzorging van Europa dus een danig woordje mee. Het energieconcern komt daarbij ten goede, dat het altijd al uitstekende betrekkingen met Brussel heeft onderhouden.

Dat wordt duidelijk aan de hand van de personalia van een persoon, die uitgerekend in Griekenland speelt: TAP-chef voor Griekenland is sinds 2011 de Zweed Rikard Scoufias. Hij werkte voor BP en was er maatgevend voor verantwoordelijk toen BP in 1998 probeerde zijn imago bij het publiek te corrigeren. “Beyond Petroleum” noemde BP zich destijds. In 2009 werd Scoufias lobbyist in Brussel: samen met Shell, Johnson & Johnson, Unilever, Microsoft en IBM probeerde zijn denktank aan de EU uit te leggen hoe het best vorm gegeven zou kunnen worden aan globaal denken en de rol van de economie in de samenleving.

De vooraanstaande mensen van TAP hebben ook goede netwerken richting de VS. Zo is de chef van TAP, de Noor Kjetil Tungland, een graag geziene spreker bij de energietop van de Atlantic Council, een lobbygroepering van de Amerikanen in Europa, tot wiens leiding o.a. een zeker Chuck Hagel behoorde. Hagel is nu Amerikaans minister van Defensie en moet zich bezig houden met de oorlog in Syrië. Ook daar gaat het om een aardgaspijpleiding, die door waarnemers als de ware reden voor de belangstelling van de Amerikanen in Syrië gezien wordt (meer hier).

Nog veel belangrijker voor de Griekenland-chef van TAP is echter een ander contact, dat hij heeft uit zijn BP-tijd. De voor de catastrofe van “Deepwater Horizon” verantwoordelijke toenmalige BP-chef Tony Hayward speelt, nadat hij bij BP als pionoffer werd ontslagen, een beslissende rol in de Europese energiepolitiek.

Eind juli 2013 verkondigde Hayward in zijn nieuwe rol een baanbrekend succes: als chef van het energieconcern Genel Energy was Hayward in de autonome deelrepubliek Koerdistan in het noorden van Irak op gigantische aardgasvoorraden gestuit. De aardgasvelden van Miran en Bina Bawi bevatten zoveel gas, dat de regio daarmee een van de belangrijkste exporteurs van aardgas zal worden.

Hayward kondigde aan dat de winning van het aardgas zo snel mogelijk moet beginnen. Daarvan zal vooral Turkije profiteren. Maar er is blijkbaar zoveel gas, dat een deel ook geëxporteerd zal gaan worden. Hiertoe wil de voormalige BP-manager een pijpleiding door Turkije aanleggen. En deze zou dan aangesloten kunnen worden op de Europese pijpleiding TAP.

Hoe goed, dat de Amerikanen onder de deskundige leiding van de olie-expert Dick Cheney enkele jaren geleden uit voorzorg Irak van zijn dictator Saddam Hussein bevrijd hebben. Want nu kunnen de olie- en gasconcerns daar vrij tekeer gaan. Weliswaar heeft de regering in Bagdad tegen de uitbuiting van haar eigen territorium door een Amerikaans concern geprotesteerd en de contracten van de Koerden met Genel Energy illegaal genoemd. Maar heeft de regering in Bagdad in dit spel in werkelijkheid ook maar iets te zeggen?

Per slot van rekening gaat het om economische en, wat de EU betreft, keiharde geostrategische belangen.

TAP zou namelijk, als alles zo loopt als gepland, niet alleen met het aardgas uit Azerbeidzjan, maar ook met de voorraden uit Koerdistan gevoed kunnen worden.

De Europese energievoorziening zou daarmee een nieuwe levenslijn krijgen.

Voor dit hogere doel wordt Griekenland in de eurozone gehouden. Weliswaar beloven de exploitanten dat de pijpleiding in Griekenland ook arbeidsplaatsen zal creëren. Maar voor de meeste Grieken zal TAP geen echte verbetering van hun levensomstandigheden brengen.

Ze zullen nog steeds bezig worden gehouden met “bezuinigingsprogramma´s”. De elites in Athene zullen in ieder geval zeer zeker profiteren – zoals hen het al honderden jaren gelukt is om buitenlands geld op hun rekeningen te scheppen zonder het land tot de status van een ontwikkelingsland te brengen.

De Duitsers zullen de uitbreiding echter indirect moeten betalen – door nog meer noodkredieten naar Griekenland te sturen, van hun eisen af te zien en tandenknarsend een schuldsanering moeten accepteren.

De “redding” van Griekenland is vooral voor de energieconcern een fantastische handel. Weliswaar is het een riskante handel. Het Zwitserse Axpo heeft daarom haar oorspronkelijke aandeel van 42,5% duidelijk teruggebracht. De Zwitsers zijn voorzichtig: het project TAP moet 4 miljard euro kosten. Of het echt functioneert, is onzeker.

Voor de EU is het echter een kwestie van overleven dat deze pijpleiding er komt. Die moet de Europese belastingbetalers zich wat laten kosten.

Daarom speculeren de energieconcerns erop dat ook TAP, als het echt misgaat, geclassificeerd wordt als “too big to fall”, een systeemrelevant project – waarbij bij het mislukken gewoon door  Europese belastingbetalers moeten opkomen. Per slot van rekening zijn het immers de burgers die het gas nodig hebben – en niet de concerns.

De Duitsers zouden, bij een eerlijke berekening, nu al de euroreddingsmiljarden bij de stroomprijs moeten optellen. Want zij betalen ervoor dat Griekenland niet afglijdt naar anarchie en de EU daar invloed kwijtraakt.

We zien dus: bij de euroredding gaat het om een hoger doel.

Het gaat om de toegang tot grondstoffen, opdat de welvaart in Europa niet in gevaar komt.

De Grieken worden gered, omdat de EU hun land nodig heeft. Niet haar mensen.

Het verloop van de pijpleiding van Azerbeidzjan tot Italië. De gele lijn laat het mislukte project Nabucco zien

Bron:

http://deutsche-wirtschafts-nachrichten.de/2013/09/05/warum-griechenland-im-euro-bleiben-muss-es-geht-um-eine-pipeline/

Vertaald uit het Duits door:

E.J. Bron

(www.ejbron.wordpress.com)