“De antisemiet neemt de Jood in principe alles kwalijk, ook het tegendeel”

Een eerste intellectueel protest tegen de linkse Israël-vijandigheid van Duitse oorsprong.

“Wat opvalt aan veel argumentaties tegen Israël is een karakteristieke blindheid voor de realiteit met betrekking tot de bestaande oorlogstoestand. […] De van Arabische zijde steeds opnieuw geuite bedreigingen Israël volledig te vernietigen worden net zomin serieus genomen als hoe de pacifistische wereld van 1933 de onomwonden verklaarde oorlogsbedoelingen van Hitler serieus nam. In werkelijkheid berust een groot deel van datgene waarvan men Israël beschuldigt uitsluitend op de oorlogstoestand en op deze bedreigingen, die met een gemakkelijk gebaar opzij te schuiven nalatige onverantwoordelijkheid is. Bijvoorbeeld de veel veroordeelde “eenzijdige binding aan het Westen”, de militaire bewapening, het bezet houden van de veroverde gebieden tot een vredesakkoord […]. Om deze verschillende feiten uit hun context te halen, hun oorzaken te verzwijgen en vanwege hen Israël eenzijdig te veroordelen, is demagogie.”

Bij het lezen van deze zinnen van de filosoof Michael Landmann kun je denken dat het om een afrekening gaat met die “Israëlkritiek” die in onze dagen met notoire zelfverzekerdheid de joodse staat in de pariarol van de landengemeenschap dringt. In werkelijkheid heeft de uit Zwitserland afkomstige en in zijn tijd aan de Freie Universität Berlin docerende joodse socialist Landmann deze zinnen al meer dan 40 jaar geleden geformuleerd. In 1969/70 werd de West-Duitse Bondsrepubliek met een tot dan toe ondenkbare antizionistische “rel- en terreurgolf” geconfronteerd. De daders waren echter geen aartsconservatieve rechts-radicalen, maar waren afkomstig van de zogenaamde Nieuwe Linksen – die studentikoos gevormde activisten, die in 1967 hun kortdurend pro-Israëlisch sentiment in nog kortere tijd hadden ingeruild tegen een achterbaks antizionisme. Landmanns in 1970 voor het eerst gepubliceerde strijdschrift tegen de ideologische verwaarlozing van niet weinig APO-activisten is, naast gelijksoortige kritische essays van Jean Améry en Helmut Gollwitzer, een van de eerste intellectuele protesten tegen de Israël-vijandigheid van linkse Duitse oorsprong.

Terugblikkend moet ontnuchterend worden vastgesteld dat Landmanns belangrijkste thesen weinig bewerkstelligd hebben en in zoverre onverminderd actueel gebleven zijn. Progressieve “Israël-critici” wijzen bijna iedere Israëlische fundamentele positie en pas goed iedere zelfverdedigingsmaatregel a priori af, terwijl ze Palestijnse terreuracties bewust negeren, bagatelliseren of relativeren, vaak zelfs begroeten.

Enkele Duitse “Israëlfobici” beschouwen het niet als schijnheilig om de zogenaamde “Reichskristallnacht” te herdenken of struikelblokken voor vermoorde Joden te polijsten en tegelijkertijd het Iraanse recht op atomaire bewapening te verdedigen of Israëlische producten uit de “Westbank” te boycotten, of beter gezegd: ze te “kenmerken” om een “geïnformeerde koopbeslissing” mogelijk te maken.

De fouten van Israëlische regeringen – bijvoorbeeld in de deels religieus-politieke geladen nederzettingenpolitiek – veranderen echter niets aan het principiële waarheidsgehalte van het simpele feit: De ondanks de Israëlische gedeeltelijke terugtrekkingspogingen nu al meer dan 46 jaar voortdurende bezettingspolitiek is oorzakelijk het logische gevolg van de Arabische respectievelijk Palestijnse weigering Israël als joodse en democratische staat te erkennen – voor, tijdens en na de Zesdaagse Oorlog van 1967.

Er mogen in de islamitische wereld tegenwoordig dan wel moedige, van de streng antizionistische koers afwijkende, stemmen opgaan, de Arabische mainstream is echter nog steeds van de zogenaamde illegaliteit van het bestaan van Israël als joodse staat overtuigd. Dit onverbiddelijke discussiekader zou zelfs dan niet veranderen als de staat Israël zijn territorium tot het strand van Tel Aviv zou beperken.

Desondanks houden hier in het land veel feuilletonschrijvers en “Midden-Oostendeskundigen” aan de overtuiging vast dat de Palestijnse samenleving zich inmiddels bij het bestaan van de joodse staat heeft neergelegd en alleen nog streeft naar een eigen staat aan de zijde van Israël. Dit wonder dient op die dag plaats te vinden waarop de Israëliërs hun “nederzettingen” op de “Westbank” opgeven en zich volledig uit deze gebieden terugtrekken.

De feitelijke situatie is er echter niet voor geschikt om zulke fata morgana´s te bevestigen. Tot op de dag van vandaag waart er niet alleen in de door Hamas beheerste Gazastrook, maar ook binnen de Palestijnse autonome gebieden, waarin de “gematigde” Fatah regeert, een vernietigend antisemitisme rond, dat uiteindelijk ook wordt geduld door de politieke en religieuze leiding of zelfs stiekem wordt gedeeld: De hoogste moefti van de Palestijnse Autoriteit, Muhammad Hussein, heeft in januari 2012 – op de 47^e verjaardag van de oprichting van Fatah, ongeveer op hetzelfde tijdstip als de herdenking van de Wannseeconferentie 70 jaar geleden – een toespraak gehouden, waarin openlijk tot moord op alle Joden wordt opgeroepen. Niemand minder dan de president van de Palestijnen, Mahmoud Abbas, had Hussein in 2006 tot hoogste geestelijke leider benoemd. Over protesten uit de Palestijnse “burgersamenleving” of van de kant van de Palestijnse Autoriteit tegen zulke vlammende redevoeringen is niets bekend.

Ondertussen wordt ook het Iraanse beeld van Israël vorm gegeven door fanatieke ideeën. Ongeacht het succesvolle charmeoffensief tegenover de VS en Europa, zoals dit wordt bedreven door de opvolger van Ahmadinejad, Hassan Rohani, is de joodse staat voor revolutieleider ayatollah Ali Khamenei nog steeds niets anders dan een “dolle hond”. Het “zionistische regime” is “veroordeeld om te verdwijnen”, riep het geestelijk hoofd nog op 20 november 2013 voor ongeveer 50.000 leden van de Basji-milities in Teheran.

Des te verdienstelijker is het dat Jan Gerber en Anja Worm Michael Landmanns al lang uitverkochte boek na meer dan 40 jaar opnieuw uitgeven en voorzien hebben van een geschiedkundige en actuele relevante context. Henryk M. Broder duidde al in de titel van zijn voorwoord aan welke hindernissen er op alle informatieve inspanningen afkomen: “De antisemiet neemt de joden in principe alles kwalijk, ook het tegendeel.”

(Michael Landmann: Das Israelpseudos der Pseudolinken. Hrsg. von Jan Gerber und Anja Worm. Mit einem Vorwort von Henryk M. Broder. Ça ira: Freiburg 2013. 148 Seiten, 13,50 €, Bestellen?)

Bron:
http://buecher.hagalil.com/2013/12/landmann/
Auteur: Martin Kloke

Vertaald uit het Duits door:
E.J. Bron
(www.ejbron.wordpress.com)