Geïntimideerde christenen: “Onder Saddam waren we niet bang.”

De kerken in Bartala moeten bewaakt worden

(Vertaling: E.J. Bron)

Eens woonden er meer dan 100.000 christenen in Mosoel. Nu zijn dat nog ongeveer 20 families. De geloofsgemeenschap in de regio voelt zich in de steek gelaten en is bang voor de radicaalislamitische terreurbeweging ISIS.

Behnan Lallo laat op zich wachten. “Het spijt me”, verontschuldigt de Chaldees-katholieke priester zich wanneer hij een uur later afgejakkerd het gemeentecentrum van Bartala binnenkomt: “We moesten vier families van drinkwater voorzien en een ziek kind naar het ziekenhuis brengen.” Na de val van Mosoel zijn de 14.000 christenen van Bartala aan hun lot overgelaten. “De politie en het leger van Maliki hebben ons in de steek gelaten”, zegt de dynamische priester teleurgesteld. Ook in het stadsbestuur werkt bijna niemand meer.

Bartala ligt slechts een half uur rijden met de auto van Mosoel, het Bijbelse Niniveh, verwijderd. In de nevel van de zomerhitte maakt de plaats een nogal vervallen indruk. Maar de eerste schijn bedriegt. De Chaldese christenen van Bartala geven het geenszins op. Na de overname van Mosoel door de radicaalislamitische ISIS vormden ze een eigen militie, die zichzelf “Herrasat” (het Arabische woord voor lijfwachten) noemt. Het zijn bijna 600 jonge mannen in witte T-shirts, van wie slechts één op de twee een Kalasjnikov bezit.

Al twee weken geen stroom

“We kunnen de Jihadisten niet tegenhouden met onze militie”, zegt de 24-jarige Saba, maar in geval van nood kunnen we de Peshmarga´s ondersteunen.” De koerden hebben bij de in- en uitgang van het dorp een checkpoint ingericht. De christelijke Herrasat bestrijken het gebied rondom de Maryam-al-Adra kerk en de drie andere kerken in Bartala. Ze begeleiden de priesters en ordezusters tijdens hun bezoeken in de gemeente of regelen diesel voor de paar generatoren. Want sinds twee weken is er geen stroom meer. Het water wordt opgepompt uit vervuilde bronnen en kan niet gedronken worden.

“Wat we nu nodig hebben, zijn waterfilters”, zegt pastoor Behnan en glimlacht verlegen: “misschien kunnen de geloofsbroeders en –zusters in uw vaderland ons misschien helpen.”

Ook Laith kan wel hulp gebruiken. Slechts met twee koffers is hij met zijn vrouw Jeanette en hun kinderen Mariam, Mina en Gaswan uit Mosoel gekomen. Het christelijke gezin wil “nooit meer terug”. Het heeft een voorlopige verblijfplaats in een kleuterschool in Bartala gevonden. Laith vertelt dat er nog maar 20 christelijke gezinnen in Mosoel zijn gebleven. “Ten tijde van Saddam waren we met 100.000 christenen en hoefden we niet bang te zijn.”

Kapotte Mariabeelden

We vragen Laith of de berichten over een door ISIS verlangde hoofdelijke belasting van 200 euro, die de sharia voorziet voor “ongelovigen”, kloppen. Daarvan had hij ook gehoord. Hij kan het gerucht echter niet bevestigen. “De mensen van ISIS hebben mij een koran in handen gedrukt en ermee gedreigd na twee weken terug te komen”, vertelt de familievader, die in een kerk kapotgeslagen Mariabeelden heeft gezien. Op een andere kerk wappert naast het kruis de zwarte vlag van de Jihadisten. Het bezoeken van kerken, waarin drie weken geleden nog in het Aramees, de taal van Jezus Christus, werd gepredikt, is verboden.

Meldingen van bloedbaden door ISIS op de christenen in Mosoel, die westerse missiegezelschappen de afgelopen dagen verbreid hebben, zijn “sterk overdreven”, benadrukt pastoor Behnan. Er hebben “veel overvallen” plaatsgevonden. Horrorverhalen, zoals de zelfmoord van een vader die moest toekijken bij de verkrachting van zijn dochter om dat hij het beschermingsgeld niet kon betalen, “kunnen uit de duim gezogen zijn.” “Ze worden echter door de angstige christenen in de Niveneh-vlakte als klinkklare munt aangenomen”, benadrukt de geestelijke nadenkend.

Christenen op de vlucht

“Onze mensen zijn vreselijk bang”, bevestigt de Chaldese ordezuster Hannah de uitspraken van de pastoor. “Het is moeilijk voor ons hen gerust te stellen en het hoofd koel te houden.” Een gerucht of door taxichauffeurs verbreide halve waarheden volstaan om voor totale paniek onder de christenen te zorgen.

Hoe dramatisch de situatie in de christelijke gebieden rondom Mosoel is, konden we zien in Qaraqosh. Het plaatsje ligt slechts tien kilometer verwijderd van Bartala. Op de weg er naartoe kwamen we honderden auto´s tegen, christenen op de vlucht richting Arbil, de Koerdische hoofdstad. “Daash”, zoals Arabieren en Koerden de soennitische terreurbeweging ISIS noemen, had het christelijke Qaraqosh met mortiergranaten aangevallen, vertelden de vluchtelingen geschokt.

Daarvan konden we ons even later zelf overtuigen. De mortieren werden echter niet, zoals we te horen kregen, afgevuurd door Jihadisten, maar door Arabische stamleden, die door de Koerdische Peshmarga´s de doortocht naar hun velden geweigerd werd.

Nog meer schermutselingen zijn blijkbaar voorgeprogrammeerd. “Want na de verovering van Mosoel door ISIS zijn de Koerden ermee begonnen veel gebieden te bezetten waarop aanspraak gemaakt wordt door de Arabieren, die niets te maken hebben met ISIS”, bekritiseert pastoor Behnan het ondertussen forse optreden van de Peshmarga´s.

Zijn Arabisch en Aramees sprekende christenen bevinden zich volgens de geestelijke tussen de fronten. Echte veiligheid kunnen echter op dit moment alleen maar de Koerden aanbieden, die de stroom vluchtelingen uit alle delen van Irak nu al niet meer aankunnen.

Daar ondervonden de angstige christenen uit Qaraqosh aan den lijve. 20 kilometer verwijderd van Arbil mochten ze van de Peshmarga´s niet verder rijden.

 

Bron:
www.limmattalerzeitung.ch
Auteur: Michael Wrase

Vertaald uit het Duits door:
E.J. Bron
(www.ejbron.wordpress.com)