Henryk Broder en de eeuwige antisemieten

(Door: Dr. Manfred Gerstenfeld – Vertaling: E.J. Bron)

Malmö, de op twee na grootste stad van Zweden, wordt door veel deskundigen als de hoofdstad van het moderne Europese antisemitisme beschouwd. Enkele van de vele aspecten die deze karakterisering rechtvaardigen, worden deels in een nieuwe Duitse documentaire met de titel “De eeuwige antisemiet – verhalen van een onbeantwoorde liefde” ontmaskerd. De documentaire werd n.a.v. de herdenkingsdag van de Kristallnacht op 8 november laat in de avond door de Beierse televisie uitgezonden.

De film volgt de Duits-joodse schrijver Henryk M. Broder op zijn reis door Duitsland, Frankrijk en Zweden. Hij wordt vaak begeleid door Hamed Abdel-Samad, een in Duitsland levende Egyptische publicist (met een Duits staatsburgerschap). Meerdere theologen van de Egyptische Moslimbroederschap hebben een fatwa uitgevaardigd dat hij wegens ketterij gedood moet worden. In de film is hij te zien met beveiligers van de politie.

Voordat Broder en Abdel-Samad naar Malmö kwamen, waren ze afspraken met de chef van de politie en de burgemeester overeengekomen, die op het laatste moment werden afgezegd. Ze ontmoetten de Amerikaanse rabbi van de joodse gemeente van de stad, Shneur Kesselman. Hij vertelde hen dat de krimpende gemeente kogelwerend glas in de synagoge moest installeren. Zelfs dat hielp niet. Voor de synagoge explodeerde een bom en er werd eveneens een bom in de kapel op de joodse begraafplaats gegooid, die volledig werd verwoest.

De tot de Chabat-beweging behorende rabbi zei dat hij regelmatig getreiterd zou worden op straat. Vanuit voorbijrijdende auto´s worden hem beledigingen toegeroepen als “Dood aan de Joden”. Hij wordt met voorwerpen bekogeld, waaronder een appel, een vuuraansteker, een glas en een fles. Kesselman kwam twaalf jaar geleden naar Malmö. Hij zegt dat wanneer hij de realiteit van de Joden in de stad van tevoren geweten zou hebben hij niet gekomen zou zijn. Nu wil hij uit loyaliteit tegenover de krimpende joodse gemeenschap niet vertrekken.

Kesselman verwacht dat veel kinderen van de gemeenteleden Malmö zullen verlaten. Enkele weken geleden, de documentaire was al klaar, werden de ramen van de synagoge opnieuw met stenen bekogeld. Naar aanleiding van dit voorval zei de voormalige voorzitter van de joodse gemeente tegenover de pers dat de meeste incidenten door moslims of Arabieren worden gepleegd.

Een joodse leerkracht aan een openbare basisschool in een probleemwijk van Malmö wordt eveneens geïnterviewd. Hij spreekt van schietpartijen in de wijk, vaak met dodelijke afloop. Kinderen uit andere klassen doen vaak de deur open en roepen antisemitische beledigingen tegen hem. Een 11-jarige schreeuwde “Heil Hitler”. De schoolleiding wil de antisemitische incidenten niet openbaar maken; zij zegt: “Het zijn maar kinderen”.

Voordat ze door een wijk van Malmö met een groot aantal migranten rijden, waarschuwt de politie de documentairemakers de auto niet te verlaten, zelfs niet eens te stoppen. In goed Nederlands vertaald betekent dat: “Dat is een islamitisch getto, waarin de politie de controle is kwijtgeraakt”. De documentairemakers gebruiken zonder uitzondering het woord “migranten”, terwijl de kijkers zelfs wel moeten begrijpen dat ze daarmee moslims bedoelen. Dit deel van de documentaire is een directe aanklacht tegen de progressieve autoriteiten in Malmö en vele andere Zweedse steden.

In Duitsland bezoeken Broder en Abdel-Samed een joodse eigenaar van een restaurant – een Irakese Jood – in München. Deze vertelt hen dat hij onlangs zijn tweede restaurant moest sluiten. Hij staat vaak blootgesteld aan antisemitische beledigingen en pesterijen, die van Duitsers uitgaan. De documentairemakers bezoeken Naumburg in de deelstaat Sachsen-Anhalt. Daar ontmoeten ze een Holocaust-ontkenner, die hen vertelt dat er geen gaskamers in Auschwitz waren. De interviewpartner is sociaaldemocratisch burgemeester van een dorp geweest. Later stapte hij over naar de neonazi-partij NPD. Nadat hij verklaarde dat de Holocaust een mythe zou zijn, werd hij in tweede instantie door de rechtbank veroordeeld wegens het ontkennen van de Holocaust. Daarna sprak het hoogste gerechtshof van de deelstaat in Naumburg hem vrij.

In Hildesheim lieten de documentairemakers een discussie over extreem antisemitisch materiaal tegen Israël zien, dat in een college aan de hogeschool voor toegepaste wetenschap en kunst (HAWK) werd gebruikt. Door een podium-lid werd een aantal voorbeelden getoond, die Israël op hetzelfde niveau plaatsen als de nazi´s. De rector van de hogeschool zegt er niet van overtuigd te zijn dat het college antisemitische zaken bevatte. Broder becommentarieert dat de nazi´s wisten hoe een Jood te definiëren, maar dat tegenwoordig Duitsers problemen hebben om antisemitisme te definiëren.

In Keulen wordt een kunstbeurs bezocht, waarop op een “kunstwerk”, afhankelijk van de gezichtshoek, een hakenkruis of een Davidsster staat. De beurs vindt plaats in een gebouw, waaruit tijdens de oorlog Joden en anderen naar vernietigingskampen werden gestuurd.

In Frankrijk wordt een bezoek gebracht aan de oude Parijse wijk rondom de Rue des Rosiers. Men laat de gedenkplaat aan de muur van het voormalige restaurant Goldenberg zien. In 1982 vermoordden Palestijnen daar zes gasten en verwondden er 22 anderen zwaar. Er patrouilleren zwaarbewapende soldaten door de wijk.

De documentaire werd gemaakt door Broder en Joachim Schneider. De laatste maakte o.a. ook de film “Uitverkoren en uitgesloten – de haat op Joden in Europa”, een film die in het voorjaar door de Duits-Franse tv-zender Arte gecensureerd werd, die hem in opdracht had gegeven. Later werd de film door de WDR getoond, die hem verminkte door er veel kritische opmerkingen in te verwerken.

Tenslotte probeert Broder te analyseren wat er in Europa gebeurt. Hier praat hij over met een vriend, de Nederlands-joodse schrijver Leon de Winter. Omdat zij het antisemitisme niet kunnen verklaren, komt De Winter tot de conclusie dat in het verleden niemand meer liefde voor Europa had dan de Joden. Deze liefde werd niet beantwoord. Hij denkt dat nu de laatste fase van het bestaan van de Joden in Europa is aangebroken. De Winter voorspelt dat het Europese Jodendom over 40 tot 50 jaar verdwenen zal zijn. Of het zover komt, moeten we afwachten.

Op dit moment bestaat de film van Broder en Schneider alleen in het Duits. Engelse en Franse ondertiteling zouden hem voor een groter publiek toegankelijk maken.

Bron:
https://heplev.wordpress.com
Door: Dr. Manfred Gerstenfeld

Vertaald uit het Duits door:
E.J. Bron
(www.ejbron.wordpress.com)