Frankrijk: Het volk is geel

(Door: Dirk Klostermann – Vertaling: E.J. Bron)

Het gaat niet alleen om benzineprijzen of tegen Emmanuel Macron, die door veel Fransen wordt gezien als autoritaire Zonnekoning. Het gaat om iets principieels, om een uit z´n oevers tredende welvaartsstaat. De belastingbetalers betalen de tol en daar willen de gelen nu een einde aan maken. Een live-bericht van Dirk Klostermann.

Sinds een week slaat er een gele golf over Frankrijk. Het volk gaat de straat op. Vorige week zaterdag waren het volgens schattingen van het Franse ministerie van Binnenlandse Zaken 288.000 mensen. Op meer dan 2000 plaatsen in Frankrijk trokken burgers spontaan hun gele hesjes aan om uitdrukking te verlenen aan hun protest.

De aanleiding zou het plan van Macron zijn om vanaf januari de belasting op benzine en diesel te verhogen, berichten persagentschappen. Maar de protesten gaan verder. Bijna onopgemerkt door de Duitse massamedia. Bij een demonstrant zou springstof gevonden zijn. Deze melding bracht de demonstratie weer in het centrum van de berichtgeving.

Vandaag wordt er ook op de Champs-Elysées gedemonstreerd. Het is het doel van de demonstranten om Parijs lam te leggen. Geen aanbeveling voor een weekendje shoppen, aldus een correspondente van de SWR vanuit haar warme kantoor in Parijs. Nee, zij zou de straat niet op durven, schreef de onzekere publiekrechtelijke collega verder en maakte linkse en rechtse extremisten voor de onveilige situatie verantwoordelijk.

Parijs is ver weg

… zeggen de Fransen in de provincie. Maar hoe ziet het eruit in de rest van het land? Klopt het door de media doorgegeven beeld?

Tussen Basel en Karlsruhe is de Rijn de grens naar ons buurland Frankrijk. Afgemeten aan het verkeer zijn er weinig grensovergangen. De overgang aan de sluis Iffezheim bij Rastatt is er eentje van. Een hotspot van verkeer voor forenzen en voor het Europese oost-west goederentransport.

Sinds een week hebben de gele hesjes hier een stakingspost geïnstalleerd. De provisorische bescherming tegen regen en kou bestaat uit pallets, dak-latten, een paar dekzeilen en twee “verzorgingstenten”.

Hier zijn constant 60-80 stakers in gele hesjes aanwezig in wisselende diensten, ondanks de deels lage temperaturen. Houtvuren in een half dozijn oude metalen vaten beschermen tegen de kou. Een paar oude bankstellen, een lege kabel-haspel, een olievat als verwarming – en klaar is de open lucht woonkamer. Het moet ook gezellig zijn als de zon tevoorschijn komt. Men weet hier te improviseren.

Jean-Luc is een doorgewinterde inwoner van de Elzas. Groot, breed, volle baard en een vriendelijke glimlach. Op zijn hesje staat de tekst “Security”. Veiligheid is hier niet het probleem, want het gaat er vreedzaam aan toe op de rotonde direct naast de Factory Outlet aan de grens met Duitsland.

Protest kan ook ontspannen zijn. “Slagers en bakkers uit de nabijgelegen dorpen voorzien ons van worst en brood. Forenzen, die hier de hele week langskomen, brengen in het weekend taart, water en melk. Dat is solidariteit.” Jean-Luc is blij met zoveel ondersteuning. Vandaag wordt er Merguez van de grill met Baguette gegeten. Een stukje Franse gelatenheid ondanks de ergernis over president Macron in het verre Parijs.

Iedereen is het met elkaar eens

Wie zijn de gelen, die hier hun mannetje en vrouwtje staan? Michel (28) is ook eentje van hen. Hij is technicus in de montage. Zijn vriendin werkt daar ook. Naast hem staat een ongeveer 50-jarige man, “uit de logistiek”, zoals hij zegt.

Een andere demonstrant verklaart dat hier mensen uit alle maatschappelijke standen meedoen. De protesten zouden niet politiek zijn, en niet georganiseerd door een partij of een vakbond. Het is een soort flashmob, spontaan en zonder officiële aankondiging. Solidariteit verbindt iedereen. Democratie op z´n Frans.

“De nieuwe belastingverhoging op benzine en diesel is alleen de druppel die ervoor gezorgd heeft dat de emmer overliep. Hier protesteren mensen, die met hun werk, met belastingen en heffingen de staat draaiende houden. Dat is teveel. We verdienen netto steeds minder. De belastingen vreten ons loon op”, zeggen zelfs gemiddelde verdieners onder de demonstranten.

Wij werken, betalen belastingen en anderen worden door de staat volledig verzorgd

Een gevoel van onrechtvaardigheid drijft de mensen de straat op. Frankrijk is een welvaartsstaat met omvangrijke uitkeringen voor iedereen, ook zonder regelmatig beroep. Dat leidt tot misbruik van het systeem. Terwijl veel arbeiders problemen hebben om rond te komen, laten niet weinigen het zich ook goed gaan zonder naar het werk te gaan.

Afhankelijk van het inkomen garandeert de staat gratis sociale woningen, verwarming, stroom en water. Het zwembad in de tuin is voor veel werkelozen en gering verdieners een statussymbool. Het zwembad wordt gratis met water gevuld door de staat.

De Franse sociale uitkeringen, Revenu de solidarité active (RSA), zijn naar verhouding royaal, president Macron wil de regels aanscherpen. Maar dat geloven veel mensen niet. Net als overal gelden ook in Frankrijk economische principes. Weldaden moeten verdiend worden, want werkenden financieren de milde gaven door de staat, wie anders?

Het gaat niet alleen om benzineprijzen of tegen Emmanuel Macron, die door veel Fransen wordt gezien als autoritaire Zonnekoning. Het gaat om iets principieels, om een uit z´n oevers tredende welvaartsstaat. De belastingbetalers betalen de tol en daar willen de gelen nu een einde aan maken.

President Macron is niet voor rede vatbaar. Hij heeft echter slechte kaarten. Als hij toegeeft, geldt hij politiek als beschadigd. Als hij hard blijft, kan hem dat zijn presidentschap kosten. Provocaties door de staat kunnen snel uitmonden in gewelddadigheden en een algemene staking.

Het protest gaat verder

Hoelang wordt er gestaakt? De gele hesjes halen hun schouders op. “We weten het niet. Maar we zijn goed voorbereid.” Het is hun strategie om op vreedzame wijze de aandacht te vestigen op hun bedoeling. Blokkades zijn niet toegestaan, zegt een demonstrant. Daarover waken een half dozijn agenten van de gendarmerie.

Ze grijpen pas in wanneer het grensverkeer ernstig belemmerd wordt. De solidariteit met de stakers is subtiel. Een geel hesje goed zichtbaar achter de autoruit, even enkele minuten stoppen. Vrolijk zwaaien – de gele hesjes zijn blij en zwaaien terug.

Een Tsjechische vrachtwagenchauffeur toetert met zijn meerstemmige claxon. Een Pool en zijn bijrijder zwaaien in het voorbijrijden met hun waarschuwingsvesten uit het raam. Een vrouw uit het zuiden van de Pfalz blijft gewoon staan. Het verkeer staat stil. Als een van de politieagenten haar een signaal geeft, rijdt ze door, viermaal over de rotonde – uit solidariteit. Zo gaat dat in Europa.

Ook andere landen hebben problemen met uit hun oevers tredende sociale stelsels. Hoe meer mensen er verzorgd moeten worden die niets betalen, des temeer worden diegenen die de prestaties leveren, belast. In Frankrijk lijkt de pijngrens bereikt te zijn. Met de aangekondigde belastingverhoging op benzine en diesel is het vat overgelopen. Hoelang duurt het nog in Duitsland?

Bron:
www.epochtimes.de
Door: Dirk Klostermann

Vertaald uit het Duits door:
E.J. Bron
(www.ejbron.wordpress.com)