Olaf Scholz´ visie van een Groot-Europa onder Duitse leiding

(Door: Gert Ewen Ungar – Vertaling: E.J. Bron)

De Duitse bondskanselier Olaf Scholz sprak aan de Karelsuniversiteit in Praag (foto). In zijn toespraak ontwierp hij zijn visie van de EU. Aan de zich aftekenende diepe economische crisis maakte hij geen woord vuil.

Op 29 augustus 2022 hield de Duitse bondskanselier Olaf Scholz (SPD) naar aanleiding van het Tsjechische voorzitterschap van de EU een toespraak aan de Karelsuniversiteit in Praag, waarin hij maant tot hervormingen in de EU. Tegelijkertijd schetst hij zijn idee van een toekomstige EU.

Ooghoogte is het begrip dat in zijn toespraak een centraal punt inneemt. Maar mochten de voorstellen van Scholz ingevoerd worden, dan is het duidelijk dat er in de EU nog minder ooghoogte zal zijn dan nu al het geval is.

Wat echter vooral schrikbarend is in de toespraak van de bondskanselier, is dat de sociaaleconomische effecten, die door het sanctieregime van de EU op de burgers afkomen, in de overwegingen van Scholz blijkbaar geen rol spelen. Begrippen zoals energieprijzen of inflatie komen in de toespraak van de bondskanselier gewoonweg niet voor. De enorme daling van de welvaart in de EU is voor Scholz geen thema. De daaruit voorkomende beroeringen in de consequentie ook niet.

Terwijl het afzienbaar is dat de terugslagen van de sancties op de samenlevingen van de EU heel duidelijk een enorme belastingtest voor de EU zullen worden. Wordt er niet onmiddellijk tegengestuurd, dan zal dit conflict op het Europese continent ook de EU zelf betwijfelen. Scholz´ toespraak maakt vooral één ding duidelijk: het lukt de politieke beslissers nog niet eens om een zich duidelijk aankondigend, opkomend gevaar te zien, laat staan maatregelen te nemen om de burgers van de EU hiertegen te beschermen.

Ondanks alle retorische manipulatiepogingen zou het voor de meerderheid van de burgers in de EU wel eens vast kunnen staan dat niet Poetin de komende recessie heeft te verantwoorden, maar de EU zelf. Wie denkt dat de EU zich met het oog op een snel dalende levensstandaard van haar burgers, toenemende werkloosheid en groeiende armoede ook zou kunnen verheugen in een toenemende populariteit, heeft heel eenvoudige mechanismen niet begrepen. Met het sanctieregime heeft de EU zelf haar vermoedelijk zwaarste crisis veroorzaakt.

Scholz besteedt geen woord aan dit alles. Wat hem betreft is het duidelijk: datgene dat voor hem een ommekeer markeert en een andere manier van denken in Duitsland en de EU noodzakelijk maakt, werd door Rusland en Ruslands binnentrekken van de Oekraïne veroorzaakt. Er bestaat geen voorgeschiedenis, geen medeverantwoordelijkheid, geen sprankje historisch denken. Rusland is de agressor, de EU verdedigt de westelijke waarden. De EU is het liberale bolwerk van de democratie tegen de autocraten.

Het probleem daarbij is: de EU is alles, alleen geen democratie. Haar technocratie heeft zelfs sterk autocratische trekken. De voorstellen, die Scholz in zijn toespraak doet, zijn daarbij weinig geschikt om de enorme democratietekorten van de EU op te heffen. Het tegendeel is het geval.

Een half jaar gelden was het nog een vast ritueel om met betrekking tot hervormingen in de EU altijd ook een in te halen democratisering van de EU te eisen. Om vast te stellen dat men de democratietekorten van de EU in het vizier zou hebben en eraan zou werken deze te boven te komen, behoorde standaard in het repertoire van elke toespraak van een Europees politicus. Dat waren weliswaar holle frasen, want aan het democratietekort is in de afgelopen 30 jaar, waarin gesproken wordt van een in te halen democratisering van de EU, weinig veranderd. Olaf Scholz laat dit stuk niet alleen gewoon weg, hij stelt de EU en de democratie gewoon gelijk. Dat heeft dan inderdaad iets van ommekeer, wanneer nu al elke vorm van kritische analyse achterwege wordt gelaten.

Het is verbazingwekkend tot welke verdraaiingen Scholz zich in zijn toespraak laat meeslepen. De vraag blijft of hij zelf gelooft wat hij hier zegt of dat hij zijn luisteraars opzettelijk misleidt:

“Wij accepteren Ruslands aanval op de vrede in Europa niet. We kijken niet gewoon toe hoe vrouwen, mannen en kinderen vermoord, hoe vrije landen van de landkaart geveegd worden en achter muren of ijzeren gordijnen verdwijnen. Wij willen niet terug naar de 19e of 20e eeuw met zijn veroveringsoorlogen en zijn totalitaire excessen. Ons Europa is in vrede en vrijheid verenigd, open voor alle Europese naties die onze waarden delen. Vooral echter is ze de geleefde afwijzing van imperialisme en autocratie. De Europese Unie functioneert niet door boven- of onderschikking, maar door de erkenning van verscheidenheid, door ooghoogte tussen haar leden, door pluraliteit en de schikking van verschillende belangen.”

Wat Olaf Scholz hier verklaart, heeft weinig met de realiteit te maken. Het Oekraïne-conflict is op grond van de expansiedrang van zowel de EU als de NAVO ontstaan. Het conflict werd door het Westen sinds 2008 steeds verder geëscaleerd. Alle eisen van Rusland om Russische veiligheidsbelangen niet over het hoofd te zien, werden in de wind geslagen. Het Akkoord van Minsk werd door Duitsland, Frankrijk en de EU gesaboteerd. Ook Scholz trok zich niets aan van de eisen en bezwaren van Rusland. Nog bij zijn kennismakingsbezoek in Moskou enkele dagen voor het begin van de Russische speciale militaire operatie in de Oekraïne heeft Scholz Poetins zorgen met een arrogante lach afgedaan. Dat was slordig.

De EU is zonder twijfel geen democratisch, in plaats daarvan een imperialistisch project. De nu overwogen uitbreidingsronde, waarin de EU de Oekraïne en Moldavië, tenslotte ook nog Georgië wil opnemen, maakt dat duidelijk. De opname van deze landen is uitsluitend te danken aan geostrategische overwegingen en richt zich direct en agressief tegen de veiligheidsbelangen van de Russische Federatie. In tegenstelling tot Rusland duldt de EU aan haar randen geen neutrale status, maar dwingt ze een beslissing op. Exact op deze manier werd de Oekraïne-crisis veroorzaakt. Scholz ignoreert deze feiten compleet en plakt zijn toespraak vol met retorische vrijheid kitsch, die niet overeenkomt met de realiteit.

Wat er in de EU bovendien niet bestaat, is “ooghoogte”. Niet met Duitsland, vooral echter niet met de instellingen van de EU. Er bestaat een duidelijk hiërarchie, die ervoor zorgt dat de democratie van de natiestaten steeds verder wordt uitgehold. De vonnissen van het Hof van Justitie van de Europese Unie moeten door de natiestaten worden uitgevoerd. Het Hof breidt het terrein waarover het recht spreekt steeds verder uit. Het vonnist ook op gebieden, waarin het volgens EU-verdragen helemaal geen competentie heeft.

Datzelfde geldt voor de Europese Commissie. Het is haar bijvoorbeeld verboden om schulden op te nemen. Dat heeft ze in het kader van de corona-crisis desondanks gedaan. Ook de regulering van media is niet haar taak. Desondanks heeft de Europese Commissie in het kader van de sancties tegen Rusland Russische zenders verboden en zodoende haar machtsbereik uitgebreid.

Scholz zou nu graag de soevereiniteit van de individuele landen verder willen uithollen door afscheid te nemen van het unanimiteitsprincipe. Daarmee zou de Europese Raad behalve de Europese Commissie en het Hof van Justitie van de EU nog een instantie zijn waaraan de natiestaten in geval van twijfel hun soevereiniteit ondergeschikt zouden moeten maken. Tot nu toe voorkomt het unanimiteitsprincipe dit.

De lofzangen van de bondskanselier op de liberale, democratische EU komen met het oog op deze feiten rijkelijk bizar over. Het wordt nog gekker wanneer Scholz van het succesvolle handelsconcept van de EU spreekt. Scholz verklaart:

“Europa heeft haar welvaart aan de handel te danken. Dit veld mogen we niet aan anderen overlaten. Daarom hebben we ook meer, duurzame vijshandelsakkoorden en een ambitieuze handelsagenda nodig.”

Nu bestaat er in de Europese Unie heel exact één land waarop deze zinnen volkomen van toepassing zijn. Dat is wereldkampioen export Duitsland. Op alle anderen echter niet. Zij hadden onder de oriëntering op export van de Duitse economie te lijden. Het Duitse overschot op de handelsbalans zorgt niet alleen in de EU, maar ook bij de VS steeds opnieuw voor irritatie en leidde tot confrontaties. In de EU werkt het crisis versterkend.

In dit verband wordt duidelijk: Scholz ontwerpt in zijn toespraak een Duits Europa; eentje, dat vooral Duitse belangen dient. Het is schrikbarend dat de Duitse bondskanselier niets geleerd heeft van de voorgaande crises in de EU en hier geen inzicht uit kon halen. Nu zou men nog zijn uiteenzettingen over de militarisering van de EU kunnen analyseren, dan wordt volkomen duidelijk dat Scholz een afgeschermde EU onder Duitse leiding in confrontatie met Rusland wil. Een Duitsland, dat in relatieve economische autarkie zijn handelspartners de grond in concurreert.

Daarom is het goed dat van de ideeën, die de Duitse bondskanselier hier in het belang van de Duitse economie verlangt, in afzienbare tijd niets wordt ingevoerd.

Het grootste tekort van de toespraak blijft dat Scholz niets in overweging neemt wat er met het oog op het sanctieregime op de EU en haar burgers afkomt. Het is een omvangrijke grote blinde vlek. Scholz gelooft bijvoorbeeld dat de EU voor arbeidsmigranten aantrekkelijk zou zijn, die daar ook dringend nodig zouden zijn. Daar zal na de komende economische crisis weinig van overblijven. De EU zal aan aantrekkingskracht verliezen. Er zullen al heel spoedig andere economische ruimtes met een veel betere prestatie en zodoende een hogere aantrekkelijkheid voor arbeidsmigranten komen.

Maar ook in andere tijden zouden de voorstellen van Scholz op weinig resonantie en wederliefde in de EU stuiten. Ze dienen overwegend Duitse belangen en verlangen van de lidstaten dat ze nog meer nationale soevereiniteit en nationale belangen opgeven.

Bron:
rt.de
Door: Gert Ewen Ungar

Vertaald uit het Duits door:
E.J. Bron
(www.ejbron.wordpress.com)