EU-migratiedeal met Libanon: € 1 miljard in een bodemloze put

(Door: Max Roland – Vertaling: E.J. Bron)

De EU wil € 1 miljard in Libanon pompen om illegale migratie in te dammen. Zo stroomt het geld in een bodemloze put – en de vluchtelingenstroom zal niet stoppen.

Op de kusten van Cyprus komen sinds maanden steeds meer migranten via Libanon uit Syrië aan, ongeveer 7% van de bevolking zou op dit moment uit hen bestaan. “Het is genoeg. We zijn niet meer in staat om nog meer Syrische vluchtelingen op te nemen”, beschrijft president Nikos Christodoulidis de situatie.

Opdat dit verandert, is de voorzitster van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, in Libanon – een klein land in de Levant, dat zelf al jaren en decennia onder hoge migratiedruk staat. Deze slaat ook in toenemende mate naar Europa over: honderden Syriërs uit Libanon vluchten elke dag met de boot over de Middellandse Zee naar Cyprus. Sinds het begin van dit jaar werden er al 4000 migranten geteld – in het eerste kwartaal van vorig jaar waren het maar 78. Niet alleen Syriërs willen het land verlaten: massa-immigratie, vooral van Palestijnse vluchtelingen, heeft de religieuze harmonie in Libanon opgeblazen en de sociale samenhang verwoest. Een echte gezamenlijke samenleving is er niet meer, ook geen status van staat – de facto controleert de radicaalislamitische terreurbeweging Hezbollah grote delen van het land.

Desondanks wil von der Leyen Europees geld over Libanon uitstorten. Tot eind 2027 moet er ongeveer € 1 miljard naar Libanon stromen, De eerste tranche van meer dan € 100 miljoen zou al in de zomer betaald kunnen worden. Met het geld dienen ook de Libanese strijdkrachten en andere veiligheidstroepen ondersteund te worden. “Daarbij gaat het vooral om het beschikbaar stellen van uitrusting en opleiding voor de grenstroepen”, zei von der Leyen. Bovendien moet met de hulp et gezondheids- en onderwijswezen evenals het sociale stelsel in Libanon versterkt te worden.

Failed State Libanon: tussen terreurheerschappij en anarchie

Terwijl Libanon steeds minder van datgene heeft wat men staatsstructuren noemt – het land staat aan de afgrond. “Libanon heeft geen functionerende status van staat meer. Eigenlijk is het een Failed State”, zegt de Libanon-expert Christian Thuselt tegenover het “Redactienetwerk Duitsland”. “Er is geen president. De regering staat op omvallen. Grote delen van de openbare dienst worden nauwelijks betaald, het land is bankroet. Het leger functioneert niet, de politie functioneert niet, justitie functioneert niet.”

Sinds 2019 zit Libanon in een zware economische en financiële crisis, die door de Wereldbank als een van de zwaarste in de wereld sinds de 19e eeuw wordt geclassificeerd. Het inflatiepercentage bedraagt meer dan 200% en de Libanese Pond verliest snel aan waarde. Wanneer men $ 100,- (ongeveer € 91,-) in de lokale valuta wisselt, krijg je een bijna waardeloze stapel bankbiljetten. De burgers hebben geen toegang meer tot hun spaartegoeden in de banken, omdat alle bankrekeningen sinds 2019 zijn bevroren. Per maand mogen bankklanten maar $ 200,- tot $ 300,- opnemen. Een groot deel van de bevolking leeft ondertussen onder de armoedegrens.

Armoede en verval

Aan de kant van de weg stapelt het vuil zich op. De allermeeste mensen hebben maar enkele uren per dag stroom. Alleen de rijken kunnen zich nog een dure, veilige energievoorziening via de zwarte markt permitteren. Verlaten woonblokken in het stadscentrum vervallen zienderogen – Beiroet, ooit het Parijs van het Midden-Oosten en een bruisende metropool, lijkt steeds meer op een vervallen spookstad.

Daarmee representeert de hoofdstad het heden en in ieder geval de nabije toekomst van een land, dat ooit als het Zwitserland van de regio en toeverlaat gold. Het idee van een multi-etnische, multireligieuze samenleving is ingestort, van de oude glans, is niets meer over.

De Deep State van de warlords

Najat Aoun Saliba, Libanees parlementariër, beschreef de verschrikkelijke toestanden al in 2022 tegenover de Amerikaanse zender PBS: “Deze warlords hebben datgene gecreëerd wat we een Deep State noemen. Dat betekent dat ze overal hun tentakels hebben. Het spijt me om te zeggen, maar onze regerenden hebben ons in de steek gelaten, ze hebben het land in de steek gelaten, en we bevinden ons in een compleet mislukte toestand.”

In het land heerst een machtsvacuüm: sinds anderhalf jaar mislukt de verkiezing van een president steeds opnieuw aan gevechten om de macht binnen de politieke elite. De functie blijft vacant, een minister-president is er ook niet echt. Libanon wordt sinds de parlementsverkiezingen in het voorjaar van 2022 door een demissionaire regering onder leiding van de voorlopig benoemde minister-president Mikati. Zijn regering is hoogstens beperkt handelingsbekwaam. Tot nu toe zijn er vier pogingen mislukt om een nieuwe president te kiezen.

Een bodemloze put

Het project Hezbollah doordringt in Libanon alle gebieden van de samenleving en het dagelijks leven, haar politieke en maatschappelijke invloed in Libanon breidt zich sinds haar ontstaan in 1982 systematisch uit. Hezbollah exploiteert een eigen tv-zender, scholen, ziekenhuizen en heeft een eigen financieel en sociaal systeem opgebouwd. Volgens mediaberichten biedt Hezbollah arme mensen goedkopere woningen aan. Op één voorwaarde: dat daar wapens opgeslagen mogen worden. Delen van het land zijn onder haar controle: de Bekavallei in het noordoosten, het zuiden van Libanon evenals het zuidelijke deel van de hoofdstad Beiroet. Zij vormt de status van staat in een land, waarin nauwelijks een bestaande status van staat meer bestaat.

In feite stroomt het geld dus in een bodemloze put: de EU-miljarden dreigen grotendeels ineffectief in het corrupte gat Libanon weg te sijpelen. Tegelijkertijd wordt zo niet eens de migratie beperkt: voor iedere illegale Syrische migrant die Libanon terugneemt, neemt de EU een Syriër op. En het akkoord zal de overige Syriërs ook niet in het land houden. “De EU maakt een grote fout in Libanon”, zegt Riad Kahwaji, directeur van het “Institute for Near East and Gulf Military Analysis”, volgens “Focus-Online”.

Het land zou een lange geschiedenis van interne problemen hebben, aangedreven door confessionele conflicten, die tot op de dag van vandaag steeds weer tot een machtsvacuüm leiden. Libanon zou op geen enkele manier klaar zijn om een opnameland voor vluchtelingen te zijn. Dezelfde politici die nu gelden van de EU in ontvangst zouden nemen, zouden er op podia toe oproepen de Syriërs het land uit te gooien. “Het is waanzinnig om te zien dat de Europeanen in de illusie geloven dat de Libanese autoriteiten in staat zouden zijn de vluchtelingenstromen in te dammen.”

Bron:
apollo-news.net
Door: Max Roland

Vertaald uit het Duits door:
E.J. Bron
(www.ejbron.wordpress.com)