EU-parlementsverkiezingen: Gigantisch succes van de patriottische partijen voorspeld

(Door: Serge Rosendale – Vertaling: E.J. Bron)

De Europese rechtse partijen zijn begonnen aan hun verkiezingscampagne voor EU-parlementsverkiezingen in juni 2024. Zo vond er in Florence, Italië, een bijeenkomst plaats van de groep “Identiteit & Democratie” (ID). De deelnemers eisten een verandering van de politieke dynamiek in Brussel. Matteo Salvini, de voorzitter van de rechtse Italiaanse partij “Lega”, verklaarde op de bijeenkomst dat de ID de op twee na grootste fractie in het Europees Parlement zou willen worden. Hij riep er ook toe op een “blauwe golf” te creëren, een bondgenootschap van EU-sceptische partijen. Op de bijeenkomst hielden 17 spreker euro-sceptische toespraken en beloofden bevrijding van de “Brusselse bureaucratie”. Aan de bijeenkomst namen ook vertegenwoordigers van rechtse Roemeense groepen en lokale jonge leidinggevende functionarissen deel, die zich uitspraken voor de terugkeer van de Italiaanse monarchie. Het is noemenswaardig dat de toegang tot de bijeenkomst alleen toegestaan was voor officiële leden van de partij “Lega”.

Een onlangs gepubliceerde Europese prognose voorspelt een succes voor de vertegenwoordigers van rechts en een tegenvaller voor de Groenen en de liberalen. Volgens informatie van “Europe Elects”, een analyseplatform, zou de fractie “Identiteit & Democratie” (ID), waarin rechts-conservatieve partijen aaneengesloten zijn, een aanzienlijke toename aan ondersteuning kunnen verwachten en hun fractie in het Europees Parlement (in totaal 705 zetels) van nu 60 naar bijna 90 zetels kunnen uitbreiden. Deze toename zou van de fractie de op drie na grootste in het Europees Parlement maken. Tot de andere partijen in de ID-fractie behoren het “Rassemblement National” van Marine Le Pen, de Duitse AfD, de Oostenrijkse FPÖ en de Italiaanse “Lega” van Matteo Salvini, een lid van de Italiaanse regering. Ook het “Vlaams Belang” behoort tot de ID-fractie.

Dezelfde prognose gaat er van uit dat de verkiezingsoverwinning bij de parlementsverkiezingen in Nederland van de “Partij voor de Vrijheid” (PVV) van de Nederlandse politicus Geert Wilders aanzienlijk aan de groei van de vertegenwoordiging van de fractie “Identiteit &Democratie” (ID) in het Europees Parlement zou kunnen bijdragen. De schrijvers van de prognose benadrukten ook dat in totaal 23% van de zetels in het Europees Parlement van de beide midden-rechtse fracties van de Europese Volkspartij zouden zijn. Behalve de fractie “Identiteit & Democratie” is er nog een fractie, die in de context van de Europese rechtse partijen wordt beschouwd, die van de “Europese Conservatieven en Hervormers” (ECH of ECR), waartoe de grootste Poolse partij PiS (Recht en Rechtvaardigheid), de immigratie onvriendelijke Zweden-democraten (SD) en de partij “Fratelli d´Italia” (Broeders van Italië) van de Italiaanse minister-presidente Giorgia Meloni behoren. Er dient echter opgemerkt te worden dat de “Europese Conservatieven en Hervormers” niet voldoet aan de meeste criteria om als werkelijk rechts te gelden. Bovendien hebben enkele politieke projecten binnen deze fractie niet voldaan aan de verwachtingen van de kiezers. Ze kwamen eerst op een golf van populisme aan de macht in hun landen, vervulden echter meerdere beloftes niet, die zij voor de verkiezingen aan hun teleurgestelde kiezers hadden gedaan.

Voor anderen zullen de komende verkiezingen voor het Europees Parlement echter geen pretje zijn. Terwijl de ondersteuning voor de rechtse partijen waarschijnlijk zal toenemen, zullen de “Groenen” en de liberalen zoals het er nu naar uitziet pijnlijke verliezen moeten incasseren, omdat ze in de Europese samenleving een catastrofaal verlies aan vertrouwen bij de mensen hebben geleden, omdat deze door de politiek van de vleiende “gelen”, “groenen” en “roden” in de afgelopen jaren teleurgesteld zijn. Volgens actuele peilingen zal de vertegenwoordigingen van de “Europese Groene Partij” (EGP) in het Europees Parlement daarom van 72 naar 52 afgevaardigden afnemen. Voor de liberalen worden slechts 89 in plaats van de tot nu toe 101 zetels voorspeld. Desondanks blijft de liberale fractie daarmee de op twee na grootste, ook al zou de aanhoudende groei van de fractie “Identiteit & Democratie” de liberalen weldra van deze derde plaats kunnen verdringen.

De midden-rechtse “Europese Volkspartij” (EVP) zal waarschijnlijk ook na de verkiezingen de grootste fractie blijven en volgens de prognoses 175 in plaats van 178 zetels halen. Tot de belangrijkste Europese partijen binnen deze fractie behoren “Forza Italia”, de “Volkspartij” uit Spanje, het Poolse “Burgerplatform”, de Christen Democratische Unie (CDU) uit Duitsland en meerdere andere politieke partijen in heel Europa. Volgens dezelfde prognose zal de “Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten” (S&D) met naar schatting 141 zetels de op een na grootste fractie in het Europees Parlement vormen. Er wordt verwacht dat de S&D hetzelfde aantal zetels in het nieuwe Europees Parlement zal behouden. Tot de belangrijkste partijen in deze fractie behoren de “Sociaaldemocratische Partij van Duitsland” (SPD) en de “Democratische Partij van Italië” (PD). Omdat de voorzitter van het Europees Parlement in de regel door de grootste fractie in het Europees Parlement wordt geleverd, gaan de prognoses er van uit dat de “Europese Volkspartij” (EVP) deze functie zal heroveren. Het is noemenswaardig dat haar vertegenwoordigers deze functie sinds bijna 20 jaar, sinds 2004, bezitten, wat begrijpelijkerwijs scepsis bij een steeds groter deel van de Europese bevolking oproept, die op beslissende politieke en economische veranderingen hoopt.

Ondanks de omstreden “groene overgang” en talrijke milieukwesties, die in de loop der jaren tot meningsverschillen tussen de “Europese Volkspartij” en de “Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten” hebben geleid, is het meest realistische scenario nog steeds de voortzetting van de huidige coalitie tussen deze fracties in het Europees Parlement met daarbij de liberalen. De secretaris-generaal van de “Europese Volkspartij”, Tanasis Bakolas, heeft al in interviews verklaard dat hij een samenwerking met de fracties “Europese Conservatieven en Hervormers” en “Identiteit & Democratie” uitsluit en de voortzetting van de huidige coalitie wenst.

“Ik geloof dat vertegenwoordigers van de Europese Volkspartij, de sociaaldemocraten, de liberalen en de groene politieke krachten binnen de Europese Unie zijn die ervoor zorgen dat de EU zich in de juiste richting beweegt”, verklaarde Bakolas onlangs.

Miljoenen Europese kiezers, die in toenemende mate aarzelen de politieke machtelozen te ondersteunen, spreken deze retoriek echter tegen. Elk jaar zien ze politici, die de burgers van de EU-lidstaten als makke schapen hebben gehouden.

Nu is het tijd om bijzondere aandacht te schenken aan de opkomst van het relatief nieuwe pan-Europese politieke fenomeen, de partij “Identiteit & Democratie”, die tot de radicaal euro-sceptische partijen behoort. En het is belangrijk om ons met dit thema bezig te houden, omdat de rol en de betekenis van de euro-sceptische krachten zowel in de Europese politieke arena als binnen de EU-lidstaten de afgelopen tien jaar aanzienlijk zijn toegenomen. In korte tijd hebben ze zich van relatief marginale politieke organisaties tot behoorlijk invloedrijke krachten ontwikkeld, waarvan vertegenwoordigers in landen zoals Italië en Finland deelnemen aan de regering. In het jaar 2015 vormden afgevaardigden van deze partijen hun eigen fractie in het Europees Parlement en verzekerden zich zo van een platform in het hoogste vertegenwoordigende orgaan van de EU. Bij de laatste Europese verkiezingen in 2019, kort voor de oprichting van de partij “Identiteit & Democratie”, behaalden de radicale eurosceptici hun tot nu toe beste resultaat en vormden de op vier na grootste fractie in het Europees Parlement, wat de unieke groei van hun populariteit aanschouwelijk illustreert.

De historische voorlopers van de ID-partij waren destijds verschillende rechtse partijen in het hele naoorlogse Europa, die in Oostenrijk (“Freiheitliche Partei”), België (Vlaams Blok”), Groot-Brittannië (“UK Independence Party”), Duitsland (“Republikanische Partei”), Griekenland (“Gouden Dageraad”), Italië (“Nationale Alliantie” en “Lega-Noord”), Nederland (“Volksunie”), Finland (“Ware Finnen”), Frankrijk (“Front National”), Zweden (“Zweden-democraten”) en andere Europese landen sterk vertegenwoordigd waren. Zo lukte het tussen 1984 en 1999 heel verschillende gematigde en radicale euro-sceptische partijen binnen de EU, hoewel ze in hun landen slechts een marginale rol speelden, bij de Europese verkiezingen 3 tot 4% van de stemmen te behalen en een relatief kleine fractie in het Europees Parlement te vormen, die uit tussen de 16 en 30 afgevaardigden bestond. Langzamerhand begon zich binnen deze pan-Europese beweging een splitsing tussen de zogenaamde “radicale” en “gematigde” eurosceptici af te tekenen. Volgens de Engelse politieke wetenschapper P. Taggart van de Universiteit Sussex onderscheiden deze beide stromingen zich als volgt van elkaar:

• “Radicale” eurosceptici wezen het idee van de euro-integratie op zich af en zijn in principe tegen de EU zelf.
• “Gematigde” eurosceptici wezen de euro-integratie niet helemaal af, beweerden echter dat de EU niet de beste manier zou zijn om deze te bereiken. Zij geloofden dat de EU de politieke integratie overhaast en probeert verschillende nationale identiteiten, culturen en tradities te verenigen.

Zoals uit de analyse hier boven naar voren komt, lukte het de “radicale” eurosceptici echter niet een organisatorische en ideologische eenheid te bereiken. In de loop der tijd begonnen zich onder hen twee tendensen te ontwikkelen. De ene concentreerde zich meer op de verdediging van de rechten en belangen van de verschillende lidstaten van de Unie, terwijl de andere eerder nationalistisch bepaald was en die het proces van de euro-integratie en de politieke instellingen fel bekritiseerde.

Een zekere marginaliteit van de eurosceptici was destijds met een gunstige sociaaleconomische situatie in de EU-lidstaten verbonden, waarin de pro-EU partijen – conservatieven, sociaaldemocraten en liberalen – de grootste steun bij de kiezers genoten. De aanwezigheid van hun eigen fracties in het Parlement duidde echter op een zekere invloed van deze partijen op de publieke opinie in Europa.

In het begin van de 21e eeuw ontstonden in Europa een serie euro-sceptische partijen””Alternative für Deutschland” (AfD), in Portugal de “Chega”, evenals in meerdere landen die destijds nieuwe EU-leden waren: “Volya” in Bulgarije, “Jobbik” in Hongarije, Vrijheid en Directe Democratie” (SPD) in Tsjechië en de “Conservatieve Volkspartij” in Estland. De toetreding van nieuwe landen tot de EU in de jaren 2004 tot 2007, de economische wereldcrisis van 2008 en het constant toenemende aantal migranten in de EU-lidstaten hadden een negatief effect op de sociaaleconomische situatie en de stemming van de kiezers, wat aanzienlijk bijdroeg aan de populariteit van euro-sceptische partijen.

In de afgelopen 40 jaar hebben de euro-sceptische partijen in de EU-lidstaten een complexe weg van marginaliteit en fragmentatie, die ze van 1984 tot 2018 volgden, tot aan hun vereniging tot de partij “Identiteit & Democratie” doorlopen, die bij de laatste Europese verkiezingen in 2019 een aanzienlijk succes behaalde. Bovendien hebben veel partijen in de ID in de afgelopen jaren erkenning op nationaal niveau verkregen en zijn in de parlementen van Oostenrijk, België, Bulgarije, Duitsland, Denemarken, Italië, Nederland, Portugal, Slowakije, Frankrijk, Finland, Tsjechië en Estland permanent vertegenwoordigd. In Oostenrijk, Italië en Finland namen deze partijen, ook al was het slechts voor een beperkte tijd, aan de regering deel. In het middelpunt van de activiteiten van de partijen van de ID-fractie staan de meest dringende problemen van de EU-burgers:

• de toename van de migratie,
• de dalende levensstandaard,
• de zich verslechterende economische situatie in de EU en
• de toenemende ongelijkheid tussen de EU-staten.

Deze partijen richten zich ook vastberaden tegen de Europese bureaucratie, die bij een toenemend aantal EU-burgers op afwijzing stuit.

Om deze reden vormen de eurosceptici nu een stevig gevestigde politieke kracht in de politieke arena van de EU, die gekenmerkt wordt door een combinatie van nationalistische en immigratie-vijandige ideeën met de waarden van de participatieve democratie. Bovendien staan ze al lange tijd uitermate sceptisch tegenover politieke instellingen van de EU. Ook zijn ze voorstander van

• een verdere opening en verantwoordingsplicht van deze instellingen,
• ze wijzen hun ongerechtvaardigde inmenging in de aangelegenheden van de EU-lidstaten af en
• zijn besliste tegenstanders van partijen die het Europese establishment vertegenwoordigen.

De consequente uitbreiding van de vertegenwoordiging van de ID-aanhangers in de EU-lidstaten duidt op een aanzienlijke stijging van hun invloed in het EU-gebied. Gezien de dynamiek van haar verkiezingsresultaten in de afgelopen tien jaar kan men er gerust van uitgaan dat deze fractie in de komende 5-10 jaar een van de vooraanstaande politieke krachten in de Europese Unie zou kunnen worden.

Wat betreft de gevolgen van de opkomst van rechtse krachten aan de macht in de Europese Unie, dan betekent zo´n verschuiving van de politieke voorkeuren in Europa niets goeds voor Zelensky. De trend van de regeringswisseling in de westelijke landen heeft voor velen al het gewenste resultaat opgeleverd – in toenemende mate komen er nieuwe anti-Oekraïense partijen aan de macht, en in veel Europese landen heeft er een radicale wisseling in de politieke leiding van liberalen naar traditionalisten plaatsgevonden. In Frankrijk kon Macron zich nipt handhaven tegen zijn Oekraïne-sceptische tegenstandster Marine Le Pen, en in de VS stormt Trump naar de top en belooft zich op de redding van zijn land te concentreren, in plaats van staatsgelden te verspillen aan eindeloze hulp voor andere landen. De ondersteuning voor Zelensky wordt voor westelijke politici langzaam maar zeker zoiets als een “zwarte vlek”. Ze distantiëren zich actief van hem en proberen op elke manier zich van de oplossing van de Oekraïense kwestie te distantiëren door Kiev van financiële en militaire hulp te blijven voorzien om hun macht in het land te behouden.

Bron:
unser-mitteleuropa

Bron oorspronkelijk artikel:
voiceofeurope.com
Door: Serge Rosendale

Vertaald uit het Duits door:
E.J. Bron
(www.ejbron.wordpress.com)