De advocaten van het zwijgen

Toespraak van Ayaan Hirsi Ali ter gelegenheid van de uitreiking van de Axel Springer Ereprijs in Berlijn.

Dank u zeer voor deze grote eer. De overleden Axel Springer had vier leidende principes, die hij na de terreuraanslagen van 11 september uitbreidde tot vijf. Ik wil beginnen u daaraan te herinneren.

1. Onvoorwaardelijke inzet voor de hereniging van Duitsland, die hij na 1989 veranderde in Europese Unie.

2. Verzoening van Joden en Duitsers en de ondersteuning van de staat Israël.

3. Afwijzing van elke vorm van politiek totalitarisme.

4. Verdediging van de vrije, sociale markteconomie.

5. Steun voor het trans-Atlantische bondgenootschap en solidariteit met de Verenigde Staten op basis van de gedeelde waarden van vrijheid.

Het gaat om het derde en het vijfde punt van deze principes die ik vanavond aan u wil voorleggen. In het bijzonder wil ik het hebben over de vrijheid van meningsuiting – en het verlies van de vrijheid als er gezwegen wordt (…)

“Mensen vragen me of ik een soort van doodswens heb, door de dingen te zeggen zoals ik doe. Het antwoord is nee, ik wil graag blijven leven. Echter, sommige dingen moeten gezegd worden en er zijn tijden waarin het zwijgen medeplichtig wordt aan onrecht.” Ik schreef die woorden in 2005. Ik verwees naar het lot van moslimvrouwen die in Europa wonen, hun lijden inspireerde mij om de film “Submission” met Theo van Gogh te maken. Hij werd neergeschoten en doodgestoken door een radicale moslim.

Vandaag de dag is het probleem hoe moslimimmigranten te integreren in de Europese samenleving zo mogelijk nog complexer en uitdagender dan het toen was. Er zijn natuurlijk nog steeds de voorstanders van het zwijgen. Ze zeggen dat een eerlijke discussie over die uitdagingen, waarvoor sommige moslimimmigranten ons plaatsen, in de Europese samenleving zal leiden tot een opeenhoping van haat tegen die immigranten: Een haat zo gemeen en sterk dat hij wordt omgezet in geweld. Een vorm van geweld, zoals uitgevoerd door eenzame afvalligen, zoals de Noor Anders Breivik, nu voor het gerecht voor zijn gruwelijke slachtpartij vorig jaar in Oslo, of een meer georganiseerd geweld zoals door groepen neonazi’s.

De voorstanders van het zwijgen waarschuwen dat een eerlijke discussie zal leiden tot het ontstaan en de opkomst van populistische partijen, wier enig politiek agendapunt immigratie en de islam is. Ze zijn bang voor de niet-gewelddadige verkiezing van politici met een gewelddadige agenda, die ze op moslims zullen toepassen zodra ze aan de macht zijn.

Voorstanders van het zwijgen roepen angstaanjagende visioenen op van fascistische regimes die massale deportaties van moslims zullen uitvoeren, moslims zullen opsluiten, de moskeeën zullen sluiten, hun bedrijven zullen afpakken en hen zullen uitsluiten van het onderwijs en werkgelegenheid en andere vormen van discriminatie.

Bij het uiten van deze angsten verwijzen de voorstanders van het zwijgen, impliciet of expliciet, naar de geschiedenis van Duitsland tussen de twee wereldoorlogen. Het argument is vaak dat die intellectuelen die schreven over ‘het Joodse vraagstuk’ – en niet ieder van hen was een zelfverklaarde antisemiet – de weg baanden voor het aan de macht komen van Hitler, voor zijn politiek van de discriminatie van Joden – homoseksuelen en gehandicapten niet vergetend – eindigend in de verschrikkingen van de Holocaust. Hier in Berlijn, meer dan waar ook ter wereld, kan deze angst niet, en moet niet, lichtvaardig terzijde geschoven worden.

Door te wijzen naar deze geschiedenis van intolerantie en genocide vragen de voorstanders van het zwijgen dat er geen specifieke verwijzingen worden gedaan naar de islam of naar moslims als het vraagstuk van integratie wordt bediscussieerd. Ze eisen dat alleen sociale en economische aspecten van het probleem worden belicht en dat alleen sociaal en economisch beleid wordt ingezet. Ze willen ook dat aan culturele eisen, die door sommige moslimleiders worden gesteld, zondermeer wordt tegemoetgekomen. Dierenactivisten wordt gevraagd de andere kant op te kijken als het gaat om het ritueel slachten van schapen, koeien en kippen. Groepen voor vrouwenrechten wordt verteld naar andere zaken te kijken als ze ageren tegen aparte zwemuren voor vrouwen, de boerka, gedwongen huwelijken, genitale verminking en zelfs eermoorden. Activisten mogen het doden van vrouwen en het dwingen van meisjes tot een huwelijk veroordelen, maar ze mogen het niet koppelen aan de religie van de islam of de moslimgemeenschap.

Aanvallen op Joden en homo’s kunnen gepleegd worden door moslimjongeren, geïndoctrineerd door aanhangers van de radicale islam, om op deze manier uiting te geven aan hun religieuze overtuigingen, maar de voorstanders van het zwijgen zeggen dan nog: “Veroordeel de daad, maar relateer dit op geen enkele wijze aan de religie van de islam of aan moslims.” Zij stellen dat deze daden van intolerantie relatief klein in aantal zijn en worden gepleegd door een groep aan de rand van de islamitische, allochtone bevolking.

Er is in Europa een groeiende wrok over de afhankelijkheid van de islamitische immigranten van de verzorgingsstaat. Het hoge aantal voortijdige schoolverlaters. Overal in Europa zijn moslims in de minderheid, maar in sommige gevangenissen of opvanghuizen voor vrouwen zijn ze oververtegenwoordigd.

Censuur en zwijgen, zo wordt ons verteld, zijn de beste preventieve maatregelen tegen haat en geweld. Ik geloof dat de voorstanders van het zwijgen het verkeerd hebben, volledig en gevaarlijk verkeerd. Ik wil niet betwisten dat sommige Europeanen xenofoob zijn en dat de neiging om anderen tot zondebok te maken op veel plaatsen bestaat. Ik begrijp dat deze neiging meer uitgesproken is in tijden van economische tegenspoed, zoals grote delen van Europa buiten Duitsland nu ervaren. Ik kan ook zien dat er voor een groot deel van het probleem van de integratie een sociale en economische verklaring is. De meeste immigranten uit islamitische landen komen uit die segmenten van hun oorspronkelijke samenleving met maar weinig scholing en weinig vaardigheden voor het hebben van een baan.

Echter, er zijn ook culturele kwesties die naar mijn mening belangrijk zijn om te begrijpen. In feite worden de armoede, de schooluitval, de afhankelijkheid van de bijstand, de criminaliteit en het geweld tegen vrouwen beter verklaard door het begrijpen van de gewoonten, de gebruiken, de religieuze overtuigingen en de waarden van de betrokken personen, dan zich alleen te richten op de sociale en economische symptomen van deze culturele mechanismen. Om hier over te zwijgen is in mijn ogen contraproductief.

Ten eerste: Het zwijgen helpt niet de slachtoffers van het mislukken van de integratie. Een arm mens heeft eten en onderdak nodig en idealiter ook werk. Maar wat hij nog meer nodig heeft is het begrip waarom hij arm is, terwijl een ander rijk is. Het is nodig dat hij begrijpt wat hij zelf kan doen om zijn situatie te verbeteren.

Ten tweede: Het zwijgen versterkt de populisten en extremisten in plaats van hen te verzwakken. Als de politieke mainstream zichzelf censureert, dan kunnen de populisten en extremisten zichzelf presenteren als de enigen die in staat zijn om een van de belangrijkste vraagstukken van onze tijd aan te pakken. Door het taboe te doorbreken, winnen ze vertrouwen en respect over deze kwestie, gelijk de gevestigde partijen aan vertrouwen verliezen. Sommige kranten – ik zal ze niet met name noemen – mogen er voor kiezen om geen kritische stemmen te publiceren, maar diegene in de samenleving voor wie de aanwezigheid van de islam een probleem is, kan nu eenvoudig zijn favoriete blog aanklikken.

Ten derde: En misschien nog wel het meest ernstige, is dat het zwijgen de islamisten versterkt. De jonge moslimsdrop-out, die moreel in de war is, wordt benaderd door een overtuigde islamist met een niet zo verborgen agenda. De potentiële rivalen van de islamist in de strijd om de ‘hearts and minds’ – de christenen en de humanisten – zijn het zwijgen opgelegd door een soort van terughoudendheid die ik al heb beschreven. Islamitische getto’s worden zonder censuur in Europa blootgesteld aan de sirenenzang van de Jihad, van het martelaarschap, van de sharia, van haat en zelfuitsluiting. Hier is een extreme ideologie, net zo weerzinwekkend als het neofascisme van Breivik. Maar wie zich uitspreekt tegen de radicale islam wordt veroordeeld als islamofoob.

Ten vierde en tenslotte: Dat een man in Noorwegen 77 mensen vermoordde, omdat hij vreest dat Europa door de islam zal worden overlopen, kan hij uit het werk geciteerd hebben van hen die in Europa en Amerika spreken en schrijven tegen de politieke islam – en ik ben er een van – maar hij zegt niet in zijn 1500 pagina’s tellend manifest dat deze mensen hem inspireerden om te doden. Hij zegt heel duidelijk dat het de voorstanders van het zwijgen zijn. Omdat alle kanalen om zijn mening te uiten werden gecensureerd, zegt hij, had hij geen andere keuze dan om geweld te gebruiken.

Tientallen jaren van informele censuur hebben in Europa niet geleid tot de beloofde integratie van islamitische immigranten, maar hebben geleid tot een cultuur van ontwijking, die er toe heeft geleid dat extremisme, zowel Jihadisme als neonazisme, kon opbloeien te midden van een algemene onmacht van de gevestigde partijen.

Ferdinand Lasalle, de vroegere leider van de Duitse socialisten, zei ooit: Alle grote politieke actie bestaat uit en begint met te benoemen waar het om gaat. Alle politieke kleingeestigheid bestaat uit zwijgen en het toedekken van dat wat is.”

Het goede nieuws is, dat onlangs de leiders van de gevestigde conservatieve partijen in Europa het pact van de stilte hebben doorbroken: De een na de ander, bondskanselier Angela Merkel, premier David Cameron en de (nu voormalige) president Nicolas Sarkozy, hebben verklaard dat het decennia lange beleid van het multiculturalisme heeft gefaald.

Voor het vinden van een echt antwoord op het grootste culturele probleem van Europa sinds de Tweede Wereldoorlog, is het, denk ik, van vitaal belang dat we de impuls om onszelf het zwijgen op te leggen weerstaan.

Mijn hartelijke dank.

Bron:

http://www.citizentimes.eu/2012/05/11/the-advocates-of-silence/

Lees ook delen uit de laudatio door Leon de Winter (Duits):

http://www.bz-berlin.de/aktuell/berlin/axel-springer-preis-fuer-ayaan-hirsi-ali-article1452873.html

Vertaald uit het Engels door:

vederso (voor https://ejbron.wordpress.com/)