Ondanks harde sancties: Waarom de roebel steeds sterker wordt

(Vertaling: E.J. Bron)

In het begin van de oorlog in de Oekraïne stortte de roebel tot een recorddiepte in. Ondanks de westelijke sancties is de koers van de Russische munt echter nu zo hoog als sinds 2017 niet meer. Dat roept veel vragen op. Zelfs veel Russen geloven hun ogen niet bij de wisselkantoren in Moskou: de roebel wordt steeds sterker.

De Oekraïne-oorlog, de westelijke sancties, het massale vertrek van firma´s – dat alles verzwakt de economie van het reusachtige rijk. Dat zou eigenlijk ook effect moeten hebben op de koers van de roebel. Maar niets is minder waar: kreeg men begin maart kort na het begin van de oorlog 145 roebel of meer voor een euro, op dit moment zijn dat er nog maar 65. De huidige opleving roept veel vragen op.

“De sterke roebel is geen teken van kracht”, zegt de belangrijkste econoom van de Landesbank Baden-Württemberg (LBBW), Moritz Kramer. Weliswaar zou de Russische munt in het begin van de oorlog tot in het bodemloze zijn ingestort. “De ineenstorting van de Russische economie en een direct op handen zijnde betalingsuitval leken voorgeprogrammeerd.”Maar de roebel is zo sterk als sinds lange tijd niet meer. Zijn koers tegenover de euro en de Amerikaanse dollar heeft niet alleen het niveau van voor de oorlog bereikt, maar is zo hoog als voor het laatst in 2017.

Prijsexplosies ondanks sterke roebel

Voor de mensen in het qua oppervlakte grootste land ter wereld lijkt dat echter nauwelijks voordelen op te leveren. Na de crash van de roebel in maart werden vooral de prijzen voor importgoederen zoals kaas en alcohol uit het Westen aan de hoge wisselkoers aangepast. Een fles champagne voor 2900 roebel werd er eentje voor 4900 roebel. De prijs werd daarna echter niet weer verlaagd en aangepast aan de sterke roebel. Het gevolg: de champagne, die voor de oorlog omgerekend € 35,- kostte, kost nu meer dan € 75,-

Maar niet alleen luxe producten zijn duurder geworden. Veel Russen klagen over prijsexplosies bij levensmiddelen. Sinds het begin van het jaar zijn enkele goederen 50 tot 70% duurder geworden – kool bijvoorbeeld 60%, wortelen 61% en suiker 50%, zoals het nationale bureau voor de statistiek Rosstat heeft berekend. De boulevardkrant “Moskowski Komsomolets” bijvoorbeeld eiste dat er geld zou moeten komen uit de staatsbegroting – 10.000 roebel per jaar per arme, opdat e mensen levensmiddelen uit binnenlandse productie zouden kunnen kopen.

Een sterke roebel heeft dus weinig nut voor veel consumenten, omdat alles duurder is. Hij helpt echter vooral de inflatie binnen de perken te houden, opdat producten niet nog duurder worden. “Als de roebel niet zo sterk zou zijn, zou de inflatie niet 20% bedragen, maar 30 tot 40%”, zei de Russische econoom Sergej Suwerow van de internetkrant “Meduza”. Tegelijkertijd maakt hij duidelijk dat de actuele koers “geen economische” zou zijn.

Recordoverschot op de handelsbalans

De roebel zou “kunstmatig” versterkt worden door een hele serie maatregelen, waaronder ook beperking van het deviezenverkeer door de Centrale Bank. De enorme stijging van de rentes zouden niet in de laatste plaats geholpen hebben, waardoor veel burgers hun spaargeld in roebels en niet in deviezen belegden. De basisrente bedraagt op dit moment 14%. Eind februari had de Centrale Bank de rente drastisch met 10,5% naar 20% verhoogd. Veel banken bieden sindsdien vette jaarrentes, vaak met rond de 10% voor beleggingen in roebels, voor beleggingen in euro´s en dollars daarentegen krijgt men bijna niets.

Als belangrijkste reden voor de kracht van de roebel geldt echter een recordoverschot op de handelsbalans. Rusland verdient door de export van bijvoorbeeld olie en gas miljarden deviezen, die helemaal niet uitgegeven kunnen worden. Omdat de import van veel westelijke goederen is weggevallen, zit het land op zijn euro- en dollarinkomsten. Ook daarom verordende de Russische president Vladimir Poetin per 1 april de omschakeling van de gasleveringen voor de Europeanen in roebels. Rusland zou voor de deviezen niets kunnen kopen, zei de chef van het Kremlin.

De roebel is losgemaakt van de economie

Economen hebben uitgerekend dat Rusland ook vanwege de hoge energieprijzen aan het eind van het jaar een overschot van € 250 miljard zou kunnen hebben. Voor de begroting worden echter roebels gebruikt, zegt de investeringsstrateeg Suwerow. Door de geldpolitiek zou de Russische munt zich inmiddels volledig losgemaakt hebben van de economie. “Als de economie zich in een vrije val bevindt en de koers van de roebel wordt sterker, dan is dat niet goed”, zegt hij. Ruslands bruto binnenlands product zal volgens inschatting van de Centrale Bank dit jaar met 8 tot 10% afnemen. Daarvoor was de bank nog uitgegaan van een economische groei van 2 tot 3%.

Het zou moeilijk zijn om te zeggen welke koers op dit moment de “terechte” zou zijn, zegt Suwerow. Er zouden veel factoren van invloed zijn. Ook het bevriezen van de Russische deviezenreserves in het Westen zou volgens hem tot een enorme verzwakking van de munt leiden. Weliswaar staat de Centrale Bank nu weer hogere deviezenuitvoer toe – in plaats van $ 10.000,- nu het vijfvoudige. Maar de bewakers van de munt houden de teugels strak.

Mochten er echter aan nog meer Russische banken sancties worden opgelegd, dan zou dat de export kunnen vernietigen en enorme schade toebrengen aan de munt, zegt Suwerow. Ook de belangrijkste econoom van de LBBW in Stuttgart ziet dat zo: “Zolang Rusland exporteert, blijft de roebel sterk”.

De Russische president heeft westelijke landen opnieuw geattesteerd met de tegen Moskou opgelegde sancties hun eigen economieën schade toe te brengen. De westelijke landen zouden met de sancties “hun eigen nationale belangen, hun eigen economieën en de welvaart van hun eigen burgers een veel harde klap geven” dan Rusland, zei Poetin. Dit zou vooral duidelijk worden door de hoge inflatiepercentages in Europa, “die in enkele landen bijna 20% bedraagt”.

Bron:
epochtimes.de

Vertaald uit het Duits door:
E.J. Bron
(www.ejbron.wordpress.com)