Europa: “Putsch van een kleine elite tegen de democratische staat.”

Zij willen de touwtjes in handen houden: EU-toppers Cameron, Merkel, Basescu (Roemenië), Barroso. Op de achtergrond de Oekraïense overgangspremier Arseni Jatsenjoek. Hier bij de EU-Oekraïne top in maart 2014.

(Vertaling: E.J. Bron)

Jürgen Roth, een van de bekendste onderzoeksjournalisten van Duitsland, onthult in zijn nieuwe boek hoe een klein netwerk van de politieke en economische elite de sociale en democratische staat wil afschaffen. Roth is van mening dat Europa vanwege de praktijken van deze kliek uiteen zal vallen. Hij zegt dat de apathie van Duitsland zich op zekere dag zal wreken.

Deutsche Wirtschafts Nachrichten (DWN): In uw boek beschrijft u hoe een elite Duitsland en Europa inpikt. Wie is deze elite?

Jürgen Roth: Er bestaat in Europa een politieke en economische dynastie, die zichzelf als elite beschouwt. Tot deze elite behoren de top van de Duitse respectievelijk Europese economie: vertegenwoordigers van de financiële industrie en de media, bestuursvoorzitters en leden van raden van beheer van beursgenoteerde nationale en internationale ondernemingen, vertegenwoordigers van internationale adviesbureaus. Aan de andere kant zowel conservatieve als sociaaldemocratische dynastieën van politici, die min of meer rechtstreeks afhankelijk zijn van deze economische dynastie of van haar profiteren. En die noem ik immers niet alleen bij de naam, maar beschrijf haar concrete gedrag.

DWN: U beschrijft verschillende netwerken, die ertoe dienen de belangen van politiek en economie met elkaar te verbinden. Welke netwerken hebben bijzonder veel invloed?

Jürgen Roth: Politiek veel invloedrijker dan de geïnstitutionaliseerde belangenverenigingen zijn de informele aaneensluitingen in de zogenaamde ronde tafels. Het zijn die netwerken waarover in Duitsland de media merkwaardig genoeg al lange tijd zwijgen. Omdat ze niet beter weten of omdat ze het niet willen weten? Ik weet het niet. Als je in de Duitse pers bijvoorbeeld zoekt naar de entrepreneur Round Table met zetel in Zürich en Berlijn, bestaat hierover geen enkele publicatie. De voorwaarde voor het lidmaatschap daar is dat de deelnemende ondernemers of bankiers een jaarlijkse totale omzet van minstens 500 miljoen euro kunnen laten zien.

Hun code: absoluut stilzwijgen over wie erbij hoort en wat zich afspeelt tijdens de ontmoetingen. Daar zijn de voormalige chef van de Deutsche Bundesbank Welteke, de vertegenwoordigers van Lufthansa, Mercedes, Morgan Stanley, de chef van Mc-Kinsey, bestuursleden van de Deutsche Bank, Martin Blessing van de Commerzbank, de chef van de Duitse beurs AG evenals de concerns Metro en Tengelmann te vinden. De bestuursvoorzitter van Thyssen Krupp is er bij evenals bestuursleden van BASF of Böhringer-Ingelheim. Maar ook de jonge dynamische bestuursvoorzitters van Sat-1, Pro Sieben en het Springer imperium. Edeler en zwijgzamer gaat het niet. Net zo exclusief, maar minder geheim, zijn de zogenaamde Baden Badener ondernemersgesprekken. Meer dan 4000 topmanagers vormen hier een netwerk. Ze beschouwen zichzelf als het ordepolitieke geweten van de Duitse economie. Het is een neoliberale kadersmidse.

Dan bestaat er in Brussel bijvoorbeeld de European Round Table of Industrialists (ERT) of de European Financial Services Round Table (EFR). Leden van de EFR zijn de bestuursvoorzitters van de machtigste Europese banken en verzekeringsondernemingen. Over iedereen wordt zoveel mogelijk gezwegen. Ik teken op hoeveel invloed ze uitoefenen. En wel een enorme invloed op de Europese Commissie. Men noemt deze Round Tables graag lobbyisten. Dat is een bewuste bagatellisering. Want ze hebben rechtstreeks toegang tot de politieke beleidsmakers in hun landen van herkomst.

DWN: U wijdt een heel hoofdstuk aan de Bilderbergers. Welke invloed oefenen de Bilderbergers in werkelijkheid uit?

Jürgen Roth: In vergelijking met de door mij omschreven “Round Tables” eerder een geringe invloed. Wat bij de Bilderbergers opvalt, is minder het geheimzinnige gedoe of de strikte afsluiting in luxe enclaves, maar wie de initiatiefnemers zijn. Het zijn Amerikaanse banken en Amerikaanse concerns, evenals de Deutsche Bank. In principe is het een soort neoliberale denktank, waarvan de leden deels een tamelijk ondoorzichtige biografie bezitten. En ze proberen, met meer of minder succes, hun welgezinde politici voor hun doelen te winnen. Die op hun beurt voelen zich gevleid als ze uitgenodigd worden. En het is bijzonder verhelderend dat er alleen vertegenwoordigers van het neoliberalisme worden uitgenodigd. Critici van het kapitalisme zul je er nooit vinden.

DWN: Waar ligt de grens tussen reële macht en samenzweringstheorie? U heeft kritiek op het netwerk van de “Round Tables”. Wat zit hier achter verborgen?

Jürgen Roth: Er is geen samenzweringstheorie, alleen de samenzwering van een kleine, exclusieve, Europese, economische en politieke elite tegen de sociale en democratische staat. Haar doel is duidelijk een ideologische revolutie, de algemene invoering van de vrije, van de teugelloze markteconomie. Ulisses Garrido, de voormalige Portugese vakbondsleider en huidige directeur van de afdeling onderwijs in de Europese vakbondsorganisatie, staat veraf van welke samenzweringstheorie dan ook. Hij heeft het als volgt aan me uitgelegd: “Wat bereikt moet worden, is een complete verandering van de samenleving, zonder dat de bevolking daar over kan meebeslissen. Het is zonder twijfel een stille putsch.”

Jürgen Roth

En Francisco Louca, professor aan het economisch wetenschappelijke instituut van de Technische Universiteit Lissabon, eveneens geen samenzweringstheoreticus, zei tegen me: “De stille putsch is een model voor de algemene privatisering van openbare instellingen, voor de vernietiging van de democratische sociale staat.” Precies daarvoor zijn de deelnemers aan de door mij omschreven Round Tables verantwoordelijk. Zij zijn zowel de ideologische als duidelijke initiatiefnemers van deze op dit moment plaatsvindende ideologische revolutie, die ik omschrijf als stille putsch.

DWN: Wie is in deze netwerken machtiger – de politici of de financiële industrie?

Jürgen Roth: Heel duidelijk de financiële industrie. De politici in veel Europese landen werden door haar quasi ingekocht. Zij voeren datgene uit wat hen wordt voorgekauwd, omdat zij er na hun werk als politicus een lucratieve baan vinden.

DWN: Informele bijeenkomsten van mensen met hoge banen waren er altijd al. Waarin bestaat de nieuwe kwaliteit van de netwerken?

Jürgen Roth: Het gaat niet om bijeenkomsten, niet om netwerken, die immers ook bestaan bij journalisten of de vakbonden. Nee, hier spreken de vooraanstaande vertegenwoordigers van de financiële industrie, de media en de grote ondernemingen, zowel op nationaal als Europees niveau, onderling af hoe in hun zin, dat wil zeggen van machtsbehoud en maximaal profijt, de democratisch opgebouwde Europese maatschappelijke orde veranderd, hoe de tot nu toe verworven sociale rechten kapotgeslagen kunnen worden. En ze zijn allemaal ondoorzichtig. Er bevindt zich geen enkele vertegenwoordiger van de burgersamenleving onder hen.

DWN: Zijn deze netwerken zo sterk dat zij de democratie in Europa bedreigen?

Jürgen Roth: Ja, ze hebben immers al in de zuidelijke landen Griekenland, Portugal en Spanje de democratische sociale staat kapotgeslagen, wat hier – opnieuw – zo goed mogelijk wordt verzwegen. En de corrupte elites, die verantwoordelijk waren voor de economische situatie, zijn nu opnieuw de profiteurs. Hetzelfde zullen ze ook in Duitsland, Oostenrijk of Zwitserland proberen. De hachelijke situatie van onze samenleving is immers ook al ver voortgeschreden.

DWN: Veel mensen hadden gehoopt dat de EU een einde zou maken aan het gekonkelfoes in de nationale staten. Dat is niet het geval, of wel?

Jürgen Roth: Mijn God, was het alleen maar gekonkelfoes geweest. Dat was nog te accepteren geweest. Nee, hier gaat het om corruptie op het hoogste politieke niveau. Ik bewijs bijvoorbeeld aan de hand van de voorbeelden Griekenland en Portugal dat de belangrijkste verantwoordelijke voor de schuldencrisis een corrupte politieke elite was, overigens gevoerd door delen van de Duitse industrie en politiek. Het zijn dezelfde politici die nu samenwerken met de trojka. Het was hun bedoeling om de laatste sociale verworvenheden kapot te slaan. Omdat dit politiek niet uitvoerbaar was, droegen ze deze taak over aan de trojka. En die holde, zonder enige democratische legitimering, het sociale stelsel in de zuidelijke landen uit. Veel mensen zeggen immers ook dat dit slechts een model voor heel Europa was, zogezegd een proeflaboratorium.

DWN: Een van uw theses is dat het doel van de ondernemingen een enorme privatiseringsgolf is (“opheffingsuitverkoop”). Hoe werkt dat?

Jürgen Roth: Het doel van de stille putsch is ook de privatisering van alle staatsondernemingen respectievelijk onroerend goed van de staat of van steden. De Deutsche Bank stimuleert dat immers bijzonder sterk. Bedrijven worden tegen een spotprijs van de hand gedaan, vaak aan de gunstelingen van het heersende politieke systeem. Belangrijke terreinen als opvoeding, gezondheid en sociale zaken worden, zoals in Portugal of Griekenland, geprivatiseerd. Wat hier plaatsvindt is de onteigening van volksvermogen. Ik wil helemaal niet weten hoeveel crimineel vergaard kapitaal er intussen in Griekenland, Spanje of Portugal werd geïnvesteerd – om maar te zwijgen van Italië.

En ik herinner me de uitspraak van een Griekse privatiseringsdeskundige, die mij vertelde: “Wat er op dit moment gebeurt, is chantage, woeker.” In Duitsland worden investeerders in Griekenland ermee gelokt dat men nu kan inzetten op de lage arbeidskosten en dat alles extreem goedkoop te verkrijgen is. Daarbij is hetgeen hier gebeurt slechts een voorproefje van datgene wat gaat komen wanneer het akkoord over de handel met dienstverleningen (TiSA), waarover op dit moment achter gesloten deuren wordt onderhandeld, zal komen. En waarover in Duitsland vreemd genoeg nauwelijks wordt gediscussieerd, ook nu niet in de campagne voor de Europese verkiezingen. Alles moet worden overgelaten aan de vrije markt, gemeenschappelijk eigendom dient er niet meer te zijn. Een horroridee. En zoals altijd is alles geheim, vindt het onder buitensluiting van het publiek plaats. En men laat zich dat, in ieder geval in Duitsland, ook nog welgevallen.

DWS: Waar ziet u de EU over 5 jaar – als alles zo doorgaat?

Jürgen Roth: Geen idee. Als er geen radicale politieke systeemwisseling in Brussel door de Europese verkiezingen plaatsvindt, zal Europa op grond van de sociale en maatschappelijke verwerpingen uiteenvallen. Want op dit moment groeit er een generatie op zonder enig toekomstperspectief.

DWS: Kunnen de burgers zich verweren?

Jürgen Roth: Ja, natuurlijk. Er bestaan immers voldoende sociale initiatieven en NGO´s in Duitsland en Europa, die reiken van ATTAC, Blockupy en talloze vakbonden, die proberen openbaarheid te creëren, om verzet te mobiliseren. Het domme is alleen dat het Duitse publiek niet wordt geïnformeerd over de machtscentra en dat de burgers hier nog steeds gevangen zitten in het naïeve geloof dat datgene wat er in Griekenland en Portugal is gebeurd hen niet zal overkomen. Deze politieke apathie in Duitsland zal zich op de middellange termijn bitter wreken.

Bron:
http://deutsche-wirtschafts-nachrichten.de

Vertaald uit het Duits door:
E.J. Bron
(www.ejbron.wordpress.com)