DE REBELSE ‘ROOTS’ VAN HET GOEDMENSCHENDOM

(Door: Theresa Geissler)

De Goedmensch: Welwillend uit zelfingenomenheid

We kennen allemaal het fenomeen ‘Goedmensch.’ Hij is progressief, sociaal geëngageerd, bevlogen, invoelend en vol van mededogen en begrip voor wie dat -volgens hem- nodig heeft. Hij kan -vindt hij zelf- feilloos de zwakkere groepen in de samenleving aanwijzen en biedt ze zowel een luisterend oor als de helpende hand. Zogezegd een engel van geduld en goedheid, die tegelijkertijd de gedaante van een wrékende engel met een Vlammend Zwaard kan aannemen tegenover diegenen die in zijn ogen  zijn ‘beschermelingen’ belagen….Meestal zijn die belagers westerse autochtonen, zoals hijzelf, maar geen ‘Goedmenschen.’ Noodgedwongen berust hij er in dat het Goedmenschendom nu eenmaal niet iedereen gegeven is. Zijn ‘beschermelingen’ zijn steevast het allochtone deel van de bevolking, de immigranten. Ook wel bekend als ‘De moslims.’

De bescherming, die de Goedmensch ze biedt, hebben zij (volgens hem) meer dan hard nodig: Al sinds zij zich, nu zo ’n vier decennia geleden, door ‘kommervolle omstandigheden’ gedwongen in het Westen vestigden, zijn zij ( alweer volgens hem) gestuit op onbegrip, vooroordelen, uitbuiting en discriminatie en het is de vraag, wáár zij geëindigd zouden zijn als hij er niet was geweest: de progressieve, verdraagzame, ruimdenkende mens, die waakt over hun belangen, hun rechten…

“En hun plichten?”, hoort men deze of gene belangstellende vragen. Immers: in elke samenleving hebben de ingezetenen zowel hun rechten als hun plichten… Dat komt later nog, sust de Goedmensch nu al gedurende diezelfde vier decennia; het zou onmenselijk zijn om in dit stadium het uiterste van deze mensen te verlangen. Begrip voor hun situatie hebben zij nodig. EN begrip voor hun cultuur, dan zal men zien dat op den duur alles in orde komt: Zij zullen heus nog integreren. Trouwens, in hoeverre is dat eigenlijk nodig? Een multiculturele samenleving is toch alleen maar positief…? De belangstellende zwijgt en denkt er het zijne van: Hij neemt met eigen ogen waar dat zoveel jaar later zeker een deel van de moslimmigranten niet dénkt aan integreren, dat integendeel in bepaalde kringen steeds meer wordt teruggegrepen op de zeden, gewoonten en zelfs de táál van de landen van herkomst. Hij ziet dat dit niet gunstig uitpakt voor de jongere generaties, die bij autochtone leeftijdgenoten op die manier geen aansluiting vinden, geen werk… De jongere mannen, met name, raken gemakkelijker in het criminele circuit en veroorzaken de nodige overlast in de samenleving. En de jongere vrouwen… De dochters raken op deze manier in een isolement, brengt hij in het midden. Dat valt wel mee, bezweert de goedmens, hun cultuur kent juist veel saamhorigheid; wat dat betreft, zouden wij nog heel wat kunnen leren van deze mensen!

De belangstellende merkt op dat sommige aspecten van die cultuur naar westerse maatstaven juist niet langer gewenst zijn: De westerse samenleving heeft hard genoeg gestreden om de scheiding van Kerk en Staat te realiseren. En hij heeft niet de indruk dat de islam die scheiding erkent…. De goedmensch geeft toe dat dit in de landen van herkomst misschíen het geval is. Maar dat is dáár. Híer is de islam gewoon een godsdienst als alle andere…

Femke Halsema

Maar de Goedmensch zelf is ten zeerste gekant tegen religieuze bemoeienis met de samenleving, brengt de belangstellende in herinnering: Als de Goedmensch ook maar dénkt dat de één of andere joods-christelijke gezindte iets in die richting probeert, staat hij onmiddellijk op de barricades… Dat klopt, geeft de Goedmensch toe, men moet hen scherp in de gaten houden, omdat zij terrein verloren hebben en af en toe nog wel eens willen proberen dit via omwegen terug te winnen. Maar de islam is niet van hier en dat beseft hij; hij vormt écht geen gevaar voor de Westerse samenleving. Zij dreigen er openlijk mee, werpt de belangstellende tegen, zij hebben al bewezen tot moord in staat te zijn. Op Theo van Gogh, bijvoorbeeld…

De Goedmensch echter houdt voet bij stuk: Extremisten heeft men overal. Dat heeft met de islam, de wáre islam, die een religie van vrede is, he-le-maal niets te maken… Wát is de ware islam, vraagt de belangstellende zich af. Er zijn verschillende orthodoxe imams, die in de moskeeën bepaald geen vrede en verdraagzaamheid prediken… Waarop de Goedmensch hem fijntjes vraagt hoe hij dat zo precies wéét: Die mensen prediken immers vaak genoeg in hun landstaal. “Hoe kunnen wij dan verstaan, waar het over gaat?” En zo gaat het door. De Goedmensch pretendeert op alles een antwoord te hebben: Hij heeft er een goede kijk op, vindt hij, omdat hij naar deze mensen en hun godsdienst toe een ‘open mind’ ontwikkeld heeft, in tegenstelling tot de ‘xenofoben’ en ‘racisten’, wier gedachtegang uitsluitend op ‘vooroordelen’ gebaseerd is. Dómme vooroordelen, betuigt hij met klem, zoals de generatie van zijn ouders ze ook nog wel had. Maar dáár heeft hij zich bijtijds onder uitgewerkt, Goddank: Als hij niet op tijd van die achterhaalde gedachten afstand had genomen en bang was gebleven voor dezelfde dingen waar de xenofoben nu nóg bang voor zijn… Dan zou je wel eens een herhaling kunnen krijgen van wat er in de jaren ’30 en ’40 is gebeurd. En dat mag toch zeker nooit meer gebeuren…
De belangstellende -misschien heeft hij intussen bij zichzelf zijn standpunt dermate bepaald dat men hem ‘de scepticus’ kan noemen- merkt bescheiden op dat de slachtoffers van toen geen moslims waren. Volgens de Goedmensch doet dat er niet toe: Het principe is hetzelfde; hele groepen worden weggezet en vervolgens… De slachtoffers waren toen de Joden, onderbreekt de scepticus hem, en het is een feit dat juist de moslims zich al 1400 jaar als de gezworen vijand van het Jodendom beschouwen en op diens vernietiging uit zijn, net als destijds de nazi’s… Op dit punt aangeland lijkt de Goedmensch waarachtig geïrriteerd te raken: Vol vuur betoogt hij “dat dat dan ook nogal logisch is als je ziet wat die Joden, wat Israël die arme Palestijnen -tenslotte ook moslims- niet allemaal aandoet! Afgemaakt zouden ze moeten worden, die Joden….!”

Het opgelegde taboe op het anti-semitisme: De ergernis van de Goedmensch

De felheid waarmee de Goedmensch reageert zodra Israël, de Joden en de Palestijnen ter sprake komen, geeft te denken: Hij, die zich toch de lankmoedigheid zelve toont zolang het de moslimmigranten betreft, hij, die met betrekking tot hén overloopt van begrip en geduld en alle bedenkingen die men aandraagt relativeert, wordt één en al onverzoenlijkheid zodra Israël en de Palestijnse kwestie ter sprake komen: Hij ziet de Palestijnen als het enige slachtoffer in het conflict, weigert de andere kant van de medaille te zien, maar schuift integendeel alle schuld op Israël en de ‘Joden’, die hij lijkt te haten als zijn eigen vijand! En dat terwijl Nederland -we zullen er thans maar onomwonden voor uitkomen dat onze Goedmens in dit beschreven geval een Nederlander is- júist Nederland met Israël decennialang zulke allerhartelijkste banden onderhield. Tót de kentering inzette. Raadselachtig. De vraag rijst hoe dit kon plaatsvinden. Wanneer wij dit vraagstuk nader beschouwen, komen wij tot de volgende conclusies:
Sinds 1945 laat men ons nogal graag geloven dat het antisemitisme in Nederland nooit een factor van betekenis was, dat het hier amper lééfde, zogezegd. Maar dit klopt niet: Zeker in latente vorm was het voor de oorlog wijdverbreid aanwezig. Nederland was in die tijd bovendien totaal ‘verzuild’ (protestant-christelijk, Rooms-Katholiek, socialistisch en liberaal) en elke ‘zuil’ koesterde reeds de nodige reserves en vooroordelen tegen elkáár. De Joden hadden als enige geen officiële ‘eigen’ zuil, zodat zij bij voorbaat al overal buiten vielen. En op de koop toe de vooroordelen van de vier andere te incasseren kregen. Vooral van confessionele zijde -de Rooms-Katholieke én de protestant-christelijke zuil- waren die talrijk, doordat in die tijd nog in alle ernst de vloek over het “Joodse Volk” dat “Christus had gekruisigd” in de kerken werd gepredikt. De socialistische zuil had haar eigen vooroordelen tegen de Joden: Vanwege het feit dat zich onder hen vele zelfstandige ondernemers bevonden, dichtte zij hen ‘infiltratie in’ en ‘heulen mèt’ het grootkapitaal toe. Alleen de Liberalen stonden in de regel iets algemener en vrijblijvender tegenover hen, dat wil zeggen: tegenover de vrijzinnigen onder hen; met de orthodox-Joodse groep lag dat weer anders. Maar alles bij elkaar genomen heerste er in het vooroorlogse Nederland toch geen klimaat, waarin de Joden ontspannen en geheel zonder wantrouwen werden beschouwd. Nederland was, kortom, in dit opzicht niet beter of slechter dan andere Europese landen, zeker die in West- Europa. Dit weerspiegelde zich bij het uitbreken van WO II, toen de bezetting een feit werd: Tegen de toenemende beknotting van de Joden door de Duitsers werd niet echt krachtig geprotesteerd noch werd er buitensporig veel gedaan om hun veiligheid te waarborgen. De Februari-staking van ’41, die later wel werd beschreven als een specifiek protest tegen de dreigende deportaties, had in werkelijkheid een veel algemenere achtergrond. In feite heeft Nederland ‘haar’ Joden uiteindelijk zonder veel verzet laten deporteren en daar waar wel hulp geboden werd, zoals aan onderduikers, had deze hulp vaak genoeg eerder een ‘zakelijk’ dan een idealistisch karakter, wat de omstandigheden er voor die onderduikers niet aangenamer op gemaakt zal hebben. Maar dít waren de feiten, die men na de bevrijding zo pathetisch trachtte te verdoezelen dan wel te idealiseren. Want vanaf dat moment, toen langzamerhand de verschrikkingen van de Holocaust, die veel Nederlanders daarvóór niet hadden willen zien, begonnen door te dringen, groeide het typisch Calvinistische ”schuldgevoel.” Men besefte ergens wel relatief weinig tegen die verschrikkingen te hebben ondernomen, maar werd tegelijkertijd teveel door de eigen na-oorlogse sores in beslag genomen om dit de teruggekeerde Joden op concrete wijze te vergoeden. In plaats daarvan vergoedde men het dus maar op in-concrete wijze: Door een plotselinge overmaat aan sympathie: Voortaan konden de Joden bij ieder initiatief dat zij ontwikkelden, tot het stichten van een eigen nieuwe staat aan toe, rekenen op de onverdeelde steun, het enthousiasme en het applaus van de héle Nederlandse bevolking. (Medeleven op zichzelf kóst tenslotte niets.) Het hield wel automatisch in dat al het latent aanwezige antisemitisme van de ene dag op de andere zou moeten worden afgezworen…

Dries van Agt

En juist dit was gemakkelijker gezegd dan gedaan: Net als bij de meeste andere Europese volkeren zat het sinds eeuwen praktisch ingebakken. Toch moest het gebeuren en het liefst drastisch: Vanaf toen werd het uiten van antisemitische ideeën not done; slechts positieve kenmerken, waaronder bepaalde vaardigheden die de Joden werden toegekend, alsmede ‘Joodse’ humor bleven bespreekbaar. Hoewel de bedoeling goed was, kreeg de benadering hierdoor niet zelden iets dwangmatigs, in ieder geval iets pathetisch. Deze pathetische benadering werd tevens meegegeven aan de eerste na-oorlogse ‘babyboom’ generatie. De babyboomers droegen geen schuld aan de oorlog. Toch werd er van hen ‘betrokkenheid’ verlangd door de generatie van ouders en opvoeders. Er werd naar gestreefd deze na-oorlogse generatie te laten weten én begrijpen wat de oudere had moeten doorstaan, onder andere door het collectief laten meebeleven van de jaarlijkse  Dodenherdenking op 4 Mei, eerst gezamenlijk voor de radio, later voor de televisie. Voorts werden kinderen, zowel thuis als op school, meestal uitgebreid over het één en ander geïnformeerd. Kwam echter de Holocaust aan de orde, dan stuitten de babyboomers steevast op de ‘frictie’ tussen de onaanvaardbaarheid daarvan enerzijds en hoe hun ouders vaak nog altijd over Joden dachten anderzijds. Dat laatste weliswaar niet waarneembaar, omdat het niet uitgesproken werd, maar soms ontglipte de vertellende ouder een woord, een halve opmerking, waar vervolgens snel overheen gepraat werd door te benadrukken hoe vreselijk het allemaal geweest was en dat dit nooit meer mocht gebeuren. Kreeg men, al dan niet terecht, de indruk dat het kind zelf iets bagatelliseerde, dan werd het daarop direct nadrukkelijk ernstig aangesproken. Het had geen schuld aan het gebeurde, maar de oudere generatie wilde in zekere zin wel dat het die schuld dróeg. Al was het onwillekeurig maar om iets van de eigen schuldenlast op de jongere schouders af te wentelen.

Kinderen zijn niet gek: Al bleef het hier beschrevene nog zo onuitgesproken, dan zullen de meesten van hen toch nog donders goed aangevoeld hebben dat hen een taboe werd opgelegd waar ze voor hun eigen gevoel part noch deel aan hadden. Het is nog zeer goed mogelijk dat de meesten nooit antisemitische gevoelens zouden hebben ontwikkeld als het thema door de generatie van ouders/opvoeders minder krampachtig gehanteerd zou zijn geweest, maar deze loodzware last van half weggestopte gevoelens, dit persé pro-Joods moeten zijn zorgde bij velen van hen voor wrevel en wrok, die vroeg of laat onbewust schreeuwden om een uitweg.

Generatiekloven zijn van alle tijden, maar vooral de veranderende inzichten van na WO II maakten deze wel bijzonder markant! De babyboomer eiste het recht op zijn eigen gezichtspunten te bepalen, ook al stonden die vaak haaks op die van de oudere generatie: Korea, Vietnam waren de revue al gepasseerd en nu ontwikkelde hij zijn eigen mening aangaande de Midden-Oostenkwestie. Hij meende het opeens scherp te zien: De Palestijnen waren hier de onderliggende partij, wier land was geconfisqueerd door de Zionistische Joden, die vanaf ’45 om voor hem onbegrijpelijke redenen niets in de weg was gelegd! Want de redenen hiervoor die door de generatie van zijn ouders waren aangedragen, verwierp hij: Die waren opgelegd geweest, dwangmatig! Hij wilde er niets mee te maken hebben! Hoe kón men nog op de hand van de Joden zijn, als juist de móslims zo’n onrecht werd aangedaan? Net als in eigen land trouwens, waar het altijd de móslims waren die werden achtergesteld, gewantrouwd en gediscrimineerd. Hij meende duidelijk de parallel te zien en was vastbesloten daarnaar te handelen…! Hij meende zóveel te zien. Maar één ding zag hij in al zijn opstandigheid niet en dat was de realiteit: De realiteit betreffende Israël en de Palestijnen, de realiteit betreffende de islam… Aldus verwerd de linkse babyboomer tot ‘Goedmensch.’ En tot rolmodel voor velen die in de jaren daarna geboren zouden worden.

Anja Meulenbelt

De hardnekkige rebellie van de Goedmensch

Uitzonderingen bevestigen de regel en hoewel wij dus zagen dat het Goedmenschendom zich vooral manifesteerde bij de babyboomers en de generatie die daarop volgde, hoeft dit ook weer niet altijd precies op te gaan. Een bewijs hiervoor vormt bijvoorbeeld Dries van Agt, voormalig jurist, diplomaat, minister van Justitie en premier: Hij is van 1931 en het grootste deel van zijn leven ook niet links, maar confessioneel geweest (KVP, later CDA.) Zoals het een gemiddelde katholiek uit de jaren ’60, ’70 en ’80 betaamt, koesterde hij in die jaren, voor zover bekend, ook de gangbare pro-Israël standpunten. Als hij die op zijn beurt nog als ‘dwangmatig’ is gaan ervaren, net zoals veel feitelijke babyboomers, dan toch wel in een zéér laat stadium: Naar eigen zeggen veranderden zijn inzichten bij een bezoek aan de Universiteit van Bethlehem, eind jaren ’90, toen hijzelf al naar de 70 liep! Hoe dan ook was dat dus, wat hem betrof, het begin van de Palestina-sjaals en het ijveren voor de Palestijnse Zaak, waaronder tevens het ondertekenen viel van de petitie “Stop de Bezetting” in 2002, onder aanvoering van Gretta Duisenberg.

Nu valt Duisenberg, strikt genomen, evenmin in de categorie ‘babyboomers’ (geboortejaar:1942), maar dat scheelt dus niet meer dan drie jaar. Voor het overige past deze dame, geboren als Greetje Nieuwenhuizen in Heerenveen, dochter van een gereformeerde politieman, perfect in het profiel: Gebroken met haar confessionele achtergrond, naar Amsterdam gegaan als verpleegkundige en daar ‘omhoog getrouwd’ met ene Frits Bedier de Prairie, internist, in 1967. Acht jaar en een scheiding later maakte de riante alimentatie van manlief het mevrouw mogelijk zich onbekommerd in het linkse gedachtengoed te storten, aanvankelijk als lid van de PSP, later van de SP. Begin jaren ’80 volgde een korte relatie met Hans van Mierlo (D’66) om via hem Wim Duisenberg te leren kennen,toen president van de Nederlandse Bank. Huwelijk in ’87. Men ziet aldus hoe principieel deze vrouw qua privéleven met haar linkse engagement omsprong, maar dat had zij waarschijnlijk met zeer velen onder haar soortgenoten gemeen.

Anja Meulenbelt (1945) althans presteerde het om na een mislukt tienerhuwelijk met een regelrechte profiteur nog wel op kosten van haar ouders te studeren om vervolgens geheel met haar oorspronkelijke milieu te breken. Zoals bekend heeft zij zich van meet af aan geheel achter de Palestijnse Zaak geschaard, zonder verder acht te slaan op de consequenties voor Israël – of voor het Westen. Het liefst houden dergelijke lieden zich voor dat deze consequenties er in het geheel niet ZIJN. Dat het een kwestie is van: Palestina vrij, dan is alles in één klap opgelost. De uiterst dubieuze mentaliteit van, bijvoorbeeld, terroristische organisaties als Hamas en hun levensbeschouwelijke waarden die haaks staan op die van het Westen alsmede het bestaansrecht van Israël is allemaal iets wat zij bij voorkeur totaal zouden negeren.

Gretta Duisenberg

Dat komt dan ook tot uiting wanneer zij zich met verve in anti-Israël/pro-Palestina demonstraties storten zoals in 2009: Waar dergelijke oudere meisjes, geflankeerd door de veel jongere onnozelaar Harry van Bommel (1962; SP) zich vrolijk en onschuldig beperken tot het scanderen van het pathetische “Intifada, Intifada, Palestina vrij!”, terwijl terzelfder tijd pal achter hun ruggen door meelopende Palestijnen wordt gescandeerd “Hamas, Hamas, Joden aan het gas!” in dezelfde demonstratie. Later ontkennen zij dat, desgevraagd, of ze beweren het niet in de gaten te hebben gehad. Het is misschien niet eens een bewuste leugen: Eerder een automatisme, dat de babyboomer/ Goedmensch zich heeft aangekweekt om voor alles de ogen te sluiten wat niet past in zijn ‘rebelse’ wereldbeeld. Alhoewel……? Zijn er eindelijk grenzen overschreden?

Het is waar dat de meest recente demonstraties, zeker die in Parijs en Berlijn, meer uit de hand gelopen zijn dan ooit. En de raketaanvallen van Hamas op Israël hebben zo´n omvang aangenomen dat tegenacties, ook als men dat zou willen, niet langer ongerechtvaardigd kúnnen worden genoemd. Doordat de Palestijnen jarenlang vanuit de hele –linkse – wereld zoveel steun mochten ontvangen, zijn zij verbetener dan ooit geworden, wat hierin resulteert dat zij er zelfs toe overgaan hun eigen burgers willens en wetens in gevaar te brengen, met andere woorden: hen -met inbegrip van vrouwen en kinderen- tot ‘martelaren in de strijd tegen de ongelovigen’ te maken. En dit openlijk, zonder enige schroom…

En kijk: Dáárin kan de Goedmens niet meegaan. Op dít punt moet hij wel toegeven dat een dergelijk streven hem niet alleen totaal vreemd is. Westerlingen, Goedmenschen inbegrepen, hángen nu eenmaal aan het leven in plaats van aan de dood. Maar bovendien dat niemand zo ’n allesingrijpende beslissing om het martelaarschap te aanvaarden voor iemand anders zou mogen nemen dan voor zichzelf…. En hij ziet nu met eigen ogen dat dit wel degelijk is wat er gebeurt. Lange tijd heeft de Goedmensch geweigerd deze dingen te geloven. Nu organisaties als Hamas er, onbeschaamd, voor uitkomen, moet hij wel. Hij wil niet, maar hij moet. Hij kan niet langer om de feiten heen. En als beginnnend resultaat, als klein beginnend resultaat, zien wij waarachtig diezelfde onnozelaar, Van Bommel, de Goedmensch pur sang, schoorvoetend op sancties aandringen… tegen HAMAS! Hoe bescheiden ook, dat is onmiskenbaar een begin.

Er zal nog een lange weg te gaan zijn eer de ogen van de Goedmensch, in zijn redeloze rebellie, definitief worden geopend. Feitelijk zal dit alleen mogelijk zijn op het moment dat hij daar zelf de noodzaak van inziet. En dat moment zal pas aanbreken als hij er niet langer omheen kan dat ZIJN grenzen overschreden worden. Let wel: Specifiek de ZIJNE.  Want dat is, in feite, waar het bij hem allemaal om draait: Om HEMZELF. En dat is dan ook precies datgene waaraan men kan zien dat hij totaal niets van de islam en diens volgelingen begrijpt, waar het, ten behoeve van Allah, allemaal om HET COLLECTIEF dient te draaien: In een samenleving, gedomineerd door de Sharia-wetgeving, zou de Goedmensch nooit kunnen leven! Het ware beter dat hij daar eens eerlijk voor uitkwam.

Harry van Bommel

Door:
Theresa Geissler
(voor www.ejbron.wordpress.com)