De houterige excuses van Nederland voor zijn Holocaust tekortkoming – eindelijk!

(Door: Dr. Manfred Gerstenfeld – Vertaling: E.J. Bron)

Na jarenlange afwijzing heeft de Nederlandse regering zich  voor de samenwerking met de volkerenmoord door de nazi´s verontschuldigd. Beter laat dan nooit, maar niet goed genoeg.

De Nederlandse minister-president Mark Rutte (foto) heeft zich in naam van zijn regering tamelijk plotseling en veel te laat voor de tekortkoming van de Nederlandse autoriteiten tegenover de Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog verontschuldigd. Dit deed hij in een toespraak bij de nationale Holocaustherdenking op 26 januari in Amsterdam.

Het was een radicale afkering van de jarenlange politiek, waarin hij – en zijn voorgangers – verschillende redenen aanvoerden om de waarheid over het wijdverbreide verraad van Joden in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog niet toe te geven. Dit past bij een diep verwortelde Nederlandse elitecultuur, die het normaal gesproken vermijdt om fouten toe te geven, ook grotere. Deze houding maakt het voor de Nederlandse elite mogelijk om arrogant tegenover anderen te moraliseren.

Zodoende begon de enige West-Europese regering, die dit nog niet gedaan had, er de waarheid over te zeggen hoe de leiders van de natie hun joodse burgers tijdens de Duitse bezetting in de steek lieten. Beter laat dan nooit.

In West-Europa was Nederland het land met het hoogste aantal joodse slachtoffers tijdens de Holocaust. Toen de Duitsers in 1940 Nederland veroverden, woonden daar 140.000 Joden. Van hen werden 102.000 gedurende de oorlog door de bezetters vermoord.

Diegenen die naar de Poolse vernietigingskampen werden gedeporteerd, werden door Nederlandse politieagenten gearresteerd, door de Nederlandse Spoorwegen getransporteerd en door de Nederlandse marechaussee in het doorgangskamp Westerbork bewaakt. De meeste van deze gedeporteerde Joden kwamen uit families, die meerdere eeuwen in Nederland hadden gewoond.

In  1995 zei de Franse president Jacques Chirac in een veel uitvoeriger bekentenis over de waarheid als die van Rutte: “Frankrijk heeft het ongeneeslijke begaan. Het heeft zijn woord gebroken en diegenen die het zou moeten beschermen aan hun beulen overgedragen. Wij hebben een onvergeeflijke schuld tegenover hen.” Twee jaar later sprak de Franse socialistische minister-president Lionel Jospin zich nog duidelijker uit en zei: “Er was niet eens een Duitse soldaat voor nodig om deze schande ten uitvoer te brengen.”

In maart 1995, enkele maanden voor Chirac´s bekentenis van de waarheid, bezocht de Nederlandse koningin Beatrix Israël. Ze sprak in de Knesset en zei dat er veel Nederlanders waren die zich tegen de Duitsers hebben verzet, maar dit waren uitzonderingen en dat “de Nederlanders de deportatie van hun joodse medeburgers niet konden verhinderen”. Dit was een wit gekalkte versie van de waarheid.

Ze zou er iets aan hebben moeten toevoegen, zoals: “Zelfs de beperkte mogelijkheden die onze autoriteiten hadden, deden dit niet. Onze regering in ballingschap in Londen heeft het nagelaten om aanwijzingen aan Nederlandse ambtenaren in het bezette Nederland te geven hoe zij met betrekking tot de Duitse bevelen ter vervolging van de Joden moeten optreden. Ook mijn grootmoeder, koningin Wilhelmina, faalde enorm. Zij riep de Nederlandse bevolking niet op om Joden te helpen die zich wilden verstoppen.”

Rutte is sinds 2010 minister-president van Nederland. Hij heeft alle inspanningen gestopt om zich te verontschuldigen bij de Nederlandse joodse gemeenschap. In januari 2012 wijdde de inmiddels niet meer bestaande Nederlandse krant “De Pers” haar voorpagina en nog een pagina aan de kwestie van de excuses. Dit was gebaseerd op twee interviews uit de appendix van mijn in 2011 verschenen boek “Judging the Netherlands: The Renewed Holocaust Restitution Process 1997-2000”. Daar verklaarden de in 2014 vermoorde Nederlandse vicepremier Els Borst en Gerrit Zalm dat zij de Nederlandse regering openlijk zouden ondersteunen als die zich zou verontschuldigen bij de joodse gemeenschap.

Diezelfde dag stelden Geert Wilders en Raymond de Roon, beide parlementariërs van de PVV, parlementaire vragen aan de minister-president. Ze vroegen hem waarom Nederland geen excuses voor het foute gedrag van de Nederlandse regering tegenover de Joden tijdens de Holocaust zou aanbieden. Even later publiceerde de Associated Press op die dag twee artikelen over het ontbreken van excuses door de Nederlandse regering, die door veel media in de hele wereld, van de VS tot China, werden opgepakt.

Rutte kwam weg met een irrelevant antwoord. Hij verwees naar een Nederlandse regeringsverklaring uit het jaar 2000. De excuses die de regering toen aanbood aan de joodse gemeenschap hielden echter geen verband met de oorlogstijd. Ze verwezen naar het formalistische, bureaucratische en harteloze naoorlogse proces van schadeloosstelling. Zelfs deze excuses waren slechts halve waarheden, omdat zij beweerden dat deze onacceptabele houding met uitzondering van één zaak niet opzettelijk was. Er waren echter al veel gedocumenteerde zaken, waarin de Nederlandse naoorlogse politiek tegenover de Joden wel degelijk gewild was.

Rutte antwoordde ook dat zijn regering geen reden zou zien om zich deels te verontschuldigen, omdat hierover geen algemeen ondersteunde raad van de joodse gemeenschap zou bestaan. Dit was een uitermate dubbelzinnig antwoord. De slachtoffers hoeven zich niet te verontschuldigen bij diegenen die gefaald hebben. Van de schuldigen wordt verwacht dat zij zich uit zichzelf verontschuldigen.

In het jaar 2012 bleek uit een peiling dat twee derde deel van de Nederlanders tegen zijn minister-president was, die zich bij de joodse gemeenschap voor het foute gedrag van de oorlogsregering in ballingschap in Londen verontschuldigde. Slechts 27% van de geënquêteerden was voor zo´n verontschuldiging.

Begin 2015 verzochten de parlementariërs Joram van Klaveren en Louis Bontes van de kleine partij “Voor Nederland” Rutte opnieuw om zich bij de joodse gemeenschap te verontschuldigen voor het falen van de oorlogsregering. In zijn antwoord verwees hij kort naar de gladde uitspraak van de toenmalige Nederlandse koningin Beatrix in de Knesset in het jaar 1995. Als er destijds minstens één Nederlandse journalist geweest zou zijn die gecontroleerd zou hebben wat de koningin zei, dan zou hij hebben kunnen publiceren dat de regering van zijn land nergens achter zat.

De nieuwste plotselinge verontschuldigingen zijn belangrijk. Nu zijn de opvolgers van de in gebreke gebleven autoriteiten en de deels nog levende slachtoffers het eens over het verhaal van de mislukking.

Rutte´s verontschuldigingen waren veelmeer van algemene aard. Men wacht nog altijd op de verontschuldiging van de politiechefs – velen van hen waren belangrijke collaborateurs met de bezetters – en het hoogste gerechtshof, wiens oorlogsvoorgangers de Joden radicaal in de steek gelaten hebben. Rutte had ook moeten noemen dat de regering voor het falen van koningin Wilhelmina en nog veel meer dingen verantwoordelijk was. Deze thema´s kunnen uitdagingen zijn voor zijn toekomstige toespraken.

Bron:
www.israel-nachrichten.org
Door: Dr. Manfred Gerstenfeld

Vertaald uit het Duits door:
E.J. Bron
(www.ejbron.wordpress.com)