Nederlandse rechtbank ignoreert hinderlijke bewijzen bij het MH17-vonnis

(Vertaling: E.J. Bron)

Donderdag heeft een Nederlandse rechtbank een vonnis uitgesproken over het neerstorten van vlucht MH17 bij Donetsk in juli 2014. Het Maleisische vliegtuig zou door militieleden van de Volksrepubliek Donetsk zijn neergehaald. Tijdens het verloop van het hele proces werden echter “hinderlijke” bewijzen door de rechtbank geïgnoreerd.

Donderdag heeft een rechtbank in Den Haag drie personen drie personen vanwege het neerschieten van het vliegtuig MH17 van Malaysia Airlines en de daardoor veroorzaakte dood van 298 passagiers en bemanningsleden in het jaar 2014 voor schuldig bevonden. De rechtbank verklaarde dat de schuld van de Russische staatsburger en voormalige bevelhebber van de militieleden van de Volksrepubliek Donetsk, Igor Girkin (Strelkow) evenals twee van zijn ondergeschikten – de Russische staatsburger Sergej Dubinski en de Oekraïense burger Leonid Chartsjenko – bewezen zou zijn. Ze werden bij verstek tot levenslange gevangenisstraffen veroordeeld en bovendien verplicht om aan de naaste verwanten van de overledenen een schadevergoeding van minstens € 16 miljoen te betalen.

Volgens de beoordeling van deze rechtbank zou het vliegtuig met vluchtnummer MH17 in het jaar 2014 door het luchtafweersysteem 9K37 Buk zijn neergeschoten. De daarbij gebruikte raket zou vanuit het plaatsje Perwomaiskoje zijn afgevuurd, dat op dat moment onder controle stond van de militie van de Volksrepubliek Donetsk (DVR). Een van de vermeende betrokkenen, de commandant van de inlichtingendienst van de DVR Oleg Pulatow, werd vrijgesproken. De rechtbank vond geen overtuigende bewijzen dat Pulatow aan de inzet van het Buk-luchtafweersysteem zou hebben bijgedragen. Daarbij dient opgemerkt te worden dat Pulatow de enige aangeklaagde was wiens belangen door een advocaat verdedig konden worden. De Nederlandse rechtbank kon de argumenten van de verdediging van Pulatow niet weerleggen en zag zich genoodzaakt om Pulatow van alle beschuldigingen vrij te spreken.

In hun vonnis gaven de Nederlandse rechters toe dat het doel van de Buk-raket een militair vliegtuig geweest was, zodat de Maleisische machine bij vergissing zou zijn neergeschoten. Maar zoals de voorzittende rechter Hendrik Steenhuis benadrukte, zou zo´n fout opzet niet uitsluiten. In het vonnis werd bovendien benadrukt dat de aangeklaagde militieleden niet over een status van combattant beschikten en zodoende überhaupt geen recht hadden om de raket af te vuren.

De catastrofe vond plaats op 17 juli 2014. Een vliegtuig van het type Boeing 777 van Malaysia Airlines was op vlucht MH17 van Amsterdam naar Kuala Lumpur in de buurt van Donetsk neergestort. Alle passagiers en bemanningsleden kwamen daarbij om het leven. Kiev beschuldigde onmiddellijk de militieleden van de DVR. Daarbij droeg d eOekraïne haar rechten voor een onderzoek over aan Nederland, vertegenwoordigd door de Onderzoeksraad voor Veiligheid, en aan een internationaal “gemeenschappelijk onderzoeksteam” (Joint Investigation Team: JIT).

Zoals de eerst eplaatsvervangende voorzitter van de Russische Federatieraad voor internationale aangelegenheden, Wladimir Dsjabarow, tegenover het persbureau “RIA Novosti” verklaarde, zou het huidige vonnis voorspelbaar zijn geweest, echter desondanks juridisch nietig. Het hoofd van de Russische parlementaire commissie voor internationale aangelegenheden, Leonid Sluzki, noemde zijnerzijds het vonnis politiek gemotiveerd en wees daarbij in het bijzonder op een gebrek aan bewijzen. Hij verklaarde tegenover het persbureau “TASS” dat Russische specialisten op geen enkel tijdstip voor de deelname aan de onderzoeken van het JIT werden toegelaten.

Daarbij herinnerde “RIA Nowosti” er aan dat Rusland de aantekeningen van zijn radarinstallaties voor het gebied waaruit de raket werd afgevuurd, gepubliceerd had. De Oekraïne weigerde ondertussen om desbetreffende informatie en aantekeningen van haar radarinstallaties evenals geluidsopnames van de gesprekken tussen de vliegtuigbemanning en de luchtverkeersleiders van deze vlucht openbaar te maken.

Bovendien zouden de onderzoekers van het JIT de door Rusland beschikbaar gestelde gedetailleerde informatie van de producent van het Buk-luchtafweersysteem, het Russische concern Almas-Antei, geïgnoreerd hebben, voegde Sluzki er aan toe. De drie door Almas-Antei uitgevoerde modelleringen toonden aan dat het Maleisische vliegtuig door een raket werd neergeschoten, die vanaf een punt 3,5 kilometer ten zuiden van de destijds door Oekraïense strijdkrachten bezette dorp Saroschtschenskoje werd afgevuurd. Daarbij ging het om een raket van het type 9M38, die sinds 1986 niet meer geproduceerd wordt en sinds 2011 niet meer door de Russische strijdkrachten wordt gebruikt, aldus de uiteenzettingen van Almas-Antei verder. Een neerschieten met een Russische raket van het modernere type 9M38M1 zou uitgesloten zijn, omdat voor deze modificatie geen karakteristieke beschadigingen aan het gereconstrueerde vliegtuigwrak werden gevonden.

Bovendien publiceerde het Russische ministerie van Defensie in het jaar 2018 ook nog documenten, aan de hand waarvan het destijds door Nederlandse zijde voorgelegde serienummer op de wrakstukken van de raket diens weg van de productie van het wapen tot de militaire eenheid, waarin de raket gestationeerd werd, terug gevolgd kan worden. Derhalve zou de raket in het jaar 1986 aan een militaire eenheid in de toenmalige Sovjet-republiek Oekraïne zijn overgedragen. De raket werd ook op geen enkel moment teruggebracht naar Rusland, terwijl de desbetreffende eenheid van de Oekraïense strijdkrachten sinds 2014 door Kiev bij gevechten in d eDonbas werd ingezet.

Doctor in de rechtswetenschappen professor Anatoli Kowler verwees naar serieuze proceduregebreken bij het proces in Nederland. In een interview verklaarde hij tegenover de krant “Wsgljad”:

“Rusland werd nooit in het JIT opgenomen, hoewel ook Maleisië en Australië daarin opgenomen werden, met de enige motivering dat zich onder de doden staatsburgers van deze landen zouden bevinden. Maar met alle respect, waar ligt Australië en waar de plaats delict?”

Kowler herinnerde bovendien aan de door de verdedigers van Pulatow naar voren gebrachte verzoeken om getuigen bij de verdediging in het proces te betrekken. Deze verzoeken werden door de rechtbank afgewezen. Daarmee zou volgens Kowler heel duidelijk het in artikel 6 van de Europese Mensenrechtenconventie vastgelegde recht op een fair proces zijn geschonden. Kowler gaf toe:

“Desondanks toonde de rechtbank een zekere objectiviteit en wees erop dat er geen bewijzen zijn dat Rusland als staat medeschuldig is aan deze catastrofe.”

De voormalige vertegenwoordiger van Rusland bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, Pawel Laptew, was van mening dat het bij het neerstorten van het vliegtuig en het vonnis daarover om een provocatie ging, die “vanaf het begin tot het einde door de VS mede geïnitieerd en doordacht was”. Hij verklaarde dat als volgt:

“De VS lieten hun satellietbeelden niet zien. Daarna oefenden ze druk op het Joint Investigation Team en op hogere ambtenaren bij het gerecht uit, opdat deze niet met Rusland samenwerken, ondanks Moskous oproepen tot samenwerking in deze aangelegenheid.”

Het plaatsvervangend hoofd van de afdeling voor informatie en publicatie van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken, Iwan Netschajew, kondigde aan dat Rusland het vonnis van de Haagse rechtbank zou onderzoeken: “In zulke gevallen speelt ieder detail een rol.” Weinig later verscheen er op de site van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken een verklaring, die verkondigde:

“Zowel het verloop als ook de resultaten van het proces getuigen ervan dat er een politieke opdracht aan ten grondslag lag om de door Den Haag en haar medestrijders ondersteunde versie over Ruslands medeschuld aan de tragedie te bevestigen.”

Tijdens het hele proces stond de rechtbank in Den Haag onder een unieke druk van d ekant van Nederlandse politici, intellectuelen en mediavertegenwoordigers, die een politiek gemotiveerd vonnis afdwongen, voegde het ministerie er aan toe. Het verwees verder naar enkele twijfelachtige details in het standpunt van de aanklagers.

Het vonnis zou met uitspraken van anonieme getuigen evenals met informatie van twijfelachtige oorsprong en met de door de veiligheidsdienst van de Oekraïne (SBU) voorgelegde documenten zijn gemotiveerd, merkte het ministerie op. Terwijl de SBU in de Oekraïne in dit geval niet alleen een bevooroordeelde partij is, maar meermaals werd betrapt op het voorleggen van foute of elkaar tegensprekende uitspraken. Verder verklaarde het ministerie:

“Daarentegen werd er geen aandacht geschonken aan de door het Russische ministerie van Defensie vrijgegeven documenten, die de overdracht van de raket met hetzelfde serienummer aan de Oekraïne en de op de plek van het neerstorten gevonden raketdelen bevestigen”

De rechters zouden bovendien de op het moment van de catastrofe door een Amerikaanse satelliet boven Donetsk gemaakte beelden niet ontvangen hebben. De VS antwoordden op een desbetreffend verzoek met een uitdrukkelijke weigering, maar ook dit zou geen kritische vragen van d ekant van de rechtbank tot gevolg gehad hebben.

Kowler wees er eveneens op dat er tijdens het proces alleen maar “comfortabele” uitspraken van getuigen in de bewijslast werden opgenomen. Zo werden bijvoorbeeld uitspraken over het afschieten van een raket uit de door de Oekraïense strijdkrachten bezette dorp Amwrossijewka geïgnoreerd. De motivering luidde dat deze zone te ver van het punt verwijderd zou zijn waarop het vliegtuig van de radar was verdwenen. Kowler verklaarde daarover:

“Deze praktijk wordt de selectieve toepassing van bewijsmiddelen genoemd. Alle door de advocaten verlangde bewijzen moeten in het proces gebruikt worden. Hoewel de Nederlandse justitie zich onderscheidt door een hoge mate aan nauwkeurigheid en gewetenloosheid, schijnen er in dit geval uitzonderingen te zijn gemaakt.”

De jurist merkte bovendien op dat het vonnis uitgerekend werd verkondigd op een moment, toen enkele dagen daarvoor een ondertussen bewijsbare Oekraïense S-300-luchtafweerraket op Pools grondgebied was ingeslagen en daar twee burgers had gedood:

“In de allereerste plaats werden vooroordelen verkondigd dat deze raket van de Russische kant gekomen zou zijn, maar later waren de VS objectief genoeg om de deelname van de Oekraïne toe te geven. Helaas was er bij het hele proces over MH17 geen sprake van zo´n objectiviteit.”

Met de vraag of Kiev ervoor verantwoordelijk zou zijn dat het luchtruim boven een omstreden gebied niet geblokkeerd was, werd uiteindelijk helemaal geen rekening gehouden door de rechtbank. Terwijl het bewezen zou zijn dat er in het gebied van de door Kiev verordende zogenaamde “antiterreuroperatie” Oekraïense luchtafweersystemen, waaronder van het type Buk, met geactiveerde radars en gevechtsklaar werden gestationeerd, verklaarde het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken.

Bron:
rt.de

Vertaald uit het Duits door:E.J. Bron
(www.ejbron.wordpress.com)