Interview met Viktor Olewitsj: Kan Europa zichzelf bevrijden van de trans-Atlantische hegemonie?

(Vertaling: E.J. Bron)

Viktor Olewitsj, analyticus van de Moskouse denktank “Centrum voor actuele politiek”, legt uit welk systeem er achter de NAVO-politiek zit.

Meneer Olewitsj, tijdens zijn bezoek aan Litouwen verklaarde de nieuwe Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Sigmar Gabriel, dat het “militaire potentieel dat de Russische Federatie hier opbouwt irrationeel zou zijn.” Legt u ons eens uit. Hoezo gedragen de Russen zich zo “irrationeel”?

Olewitsj: Om de aanwezigheid van Russische troepen op Russische grondgebied “irrationeel” te noemen, is zelf irrationeel en problematisch. Een korte blik op de landkaart volstaat om te zien dat er geen Russische soldaten aan de Rio Grande of aan de Rijn staan. Ze zijn gestationeerd op Russisch grondgebied, terwijl Amerikaanse soldaten in heel Europa onderweg zijn en zich langs de Russische westgrens verzamelen.

De NAVO-troepenconcentratie aan de oostelijke EU-grens wordt door een regelrechte golf van Russofobie in de Europese mainstream media begeleid. Rusland, Vladimir Poetin en Russische internet-“trollen” worden tot het nieuwe oude vijandbeeld van het “vrije Europa” verklaard. Wat zit er achter het anti-Russische sentiment?

Het einde van het Pact van Warschau en het uiteenvallen van de Sovjet-Unie tussen 1989 en 1991 hebben de NAVO van haar bestaansgrond beroofd. Sindsdien is het bondgenootschap op zoek naar een missie die de lidstaten bijeenhoudt. Na meer dan twee decennia wil Washington opnieuw het spook van de Sovjet-Unie in de vorm van een nieuw gevaar door Rusland uit de mottenballen halen. Door terug te vallen in een mentaliteit uit de tijd van de Koude Oorlog presenteren de Verenigde Staten zich als de enige macht die bereid en willens is om Europa voor een zogenaamde Russische aanval te behoeden. De belangrijkste doelen van deze agenda: enerzijds moet Europa bijeengehouden worden, vooral nu, omdat ze zich in een serieuze binnenlandse politieke, economische en sociale crisis bevindt. Anderzijds moet natuurlijk ook de Amerikaanse dominantie over het continent in stand worden gehouden.

Op dit moment is een opheffing van de sancties tegen Rusland zo onwaarschijnlijk als nooit tevoren. Maar wat zijn de reële effecten van de sancties tegen Rusland?

De sancties hebben verschillende doelen. Ten eerste moet uiteraard het economisch potentieel van Rusland verzwakt worden door de industrie-, energie- en bankensector rechtstreeks aan te vallen. De westelijke strategen hopen daardoor de herbewapening van de Russische strijdkrachten te kunnen tegenhouden en het concurrentievermogen van de Russische wapenindustrie ook op de internationale markt te verzwakken. Van dit laatste zou natuurlijk vooral het eigen, Amerikaans militair-industrieel complex profiteren. Ten tweede verwacht men van de sancties dat zij Rusland in toenemende mate politiek zullen destabiliseren. Er dienen doelgericht spanningen in de samenleving en tegenstellingen in de politieke leiding geprovoceerd te worden. Ten derde: met de sanctiepolitiek dient eveneens de Europese economie verzwakt te worden om de afhankelijkheid van Europa van de VS verder te forceren.

Wat doet Rusland tegen de sancties?

Als antwoord op de sancties heeft Moskou de focus van zijn economische betrekkingen naar het Oosten verplaatst en de samenwerking met de Aziatische partners uitgebreid. De tegen-sancties van het Kremlin hebben tot een krachtige versterking van de Russische agrarische sector geleid. Ook de banken en de energieconcerns hebben zich uitstekend aan de nieuwe feitelijkheden aangepast, net zoals de wapenindustrie. De poging om de Russische bevolking tegen de regering op te zetten, heeft een averechts effect bereikt. Geconfronteerd met de effecten van de agressieve politiek van het Westen, zijn de Russen dichter bij elkaar gekomen. Ongelukkig genoeg was Washington in ieder geval op één gebied deels succesvol, en wel bij het schaden van de Europese economie.

Beschouwt u de mengeling van militaire manoeuvres in Oost-Europa, de economische sancties en de toename van de westerse propaganda als bedreiging voor Rusland?

De politieke en militaire leiding van Rusland houdt rekening met de totale speelruimte van het Westen en ontwikkelt daaruit haar politieke handelwijze. De toegenomen NAVO-activiteit aan de Russische grenzen en de verbreiding van grove anti-Russische samenzweringstheorieën zijn niet onopgemerkt gebleven.

Is dit zwaardgekletter niet gevaarlijk – zowel voor Europa als voor Rusland?

De militaire opmars aan de westelijke grens van Rusland is zowel gevaarlijk als contraproductief. Het spelen met vuur draagt het grote gevaar van provocaties en ongewenste escalaties in zich. Noch Europa noch Rusland profiteert van deze spanningen.

Is het conflict in de Oekraïne al niet een plaatsvervangende oorlog tussen het Westen en Rusland?

De burgeroorlog in het oosten van de Oekraïne werd veroorzaakt door een door het Westen ondersteunde staatsgreep in februari 2014. De rechtmatig gekozen president werd ten val gebracht en in plaats daarvan werd een radicaal Russofoob regime ingesteld, wiens loyaliteit meer bij zijn vrienden aan de andere kant van de oceaan dan bij het Oekraïense volk ligt. De nieuwe regering staat pal tegenover de Russen en de Russischtalige mensen in de Oekraïne, die de meerderheid van de bevolking in het oosten en zuiden van het land vormen. Met toestemming van de VS treedt Kiev met alle geweld militair op tegen de burgers van het Donetsbekken, die alleen maar opkomen voor hun rechten. Luchtaanvallen, artilleriebeschietingen en raketaanvallen op civiele doelen hebben duizenden doden en gewonden in de hele regio geëist. In Washington koesterde men de hoop dat de ongehoorde aanvallen van het satellietregime in Kiev op zijn eigen burgers voor de Russen aanleiding zouden zijn om zelf actief in de oorlog in te grijpen. Dat was echter een misrekening. Nu zit Europa in een humanitair dilemma.

Wie zou voordeel hebben bij een militaire confrontatie in Europa?  

In 1941 heeft de Amerikaanse senator en latere president Harry S. Truman gezegd: “Als we zien dat Duitsland wint, zouden we Rusland moeten helpen, en als Rusland wint, zouden we Duitsland moeten helpen, en op deze manier moeten ze zoveel mogelijk doden.” Hoewel het citaat al meer dan 75 jaar oud is, geldt het tot op de dag van vandaag. Want het weerspiegelt nog steeds de klassieke Amerikaanse manier van optreden in de buitenlandse politiek, om zodoende de hegemonie over Europa te behouden. Nu dwingt Washington Europa in een onnodige en politiek zowel als economisch confrontatie met grote verliezen, en de VS zijn de enigen die ervan profiteren.

Hoe beoordeelt u de verschillende uitspraken van westerse politici op de Veiligheidsconferentie in München?

(…)

Denkt u dat onder Donald Trump de houding van de VS tegenover Rusland fundamenteel zal veranderen?

Donald Trump wordt omringd door vijanden van zijn buitenlandse en binnenlandse politiek: ze zitten bij de Amerikaanse geheime diensten, in de hoogste gelederen van de Democratische en Republikeinse Partij, in delen van de regeringsbureaucratie en in de transnationale ondernemingen. Deze vijanden provoceren een nieuwe McCarthy-periode in de Verenigde Staten door een Russofobe sfeer aan te wakkeren. Dat heeft iedere poging om de betrekkingen tussen Moskou en Washington te normaliseren, doen mislukken. Ook in de nabije toekomst zie ik daar weinig kansen voor. De politiek instabiele situatie en de gevechten onder elkaar hebben er echter toe geleid dat noch het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken noch het establishment van de Amerikaanse buitenlandse politiek een duidelijke koers volgt. Des te langer de machtsstrijd in de VS aanhoudt, hoe meer ruimte krijgen Rusland en Europa voor diplomatieke manoeuvres.

Wat zou het voor Europa betekenen wanneer de Amerikanen hun Rusland-politiek zouden aanpassen?

(…)

Duitsland en bondskanselier Angela Merkel spelen een belangrijke rol in de anti-Russische coalitie. Waarom is Duitsland zo belangrijk voor de NAVO-agenda tegen Moskou?

Ten eerste is Duitsland de economische motor van de Europese Unie en neemt daarom een sleutelpositie in de Europa-strategie van Washington in. Ten tweede is de Duitse soevereiniteit sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog beperkt, en wel onder toezicht van de Verenigde Staten. Amerikaanse militaire steunpunten zijn over het hele land verdeeld en kunnen door de regering in Berlijn niet zomaar opgeheven worden. De bondskanselier en andere regeringsvertegenwoordigers worden door de Amerikaanse geheime diensten afgeluisterd en kunnen niets ondernemen tegen hun activiteiten op Duits grondgebied. Zodoende bewegen de Amerikaanse agenten zich in Frankfurt zo vrij alsof ze in Langley, Virginia zouden zijn [zetel van het hoofdkwartier van de CIA]. Duitsland is voor de VS daarom een betrouwbare partner, omdat Washington de volledige controle bezit. Ten derde: Washington schenkt zijn belangrijkste satellietstaten traditioneel een “minisfeer”, waarbinnen zij invloed in regionale omvang kunnen uitoefenen. Duitsland heeft dus een zekere invloed in Midden- en Oost-Europa en voelt zich verplicht aan Washington door deze concessie. Zolang Berlijn echter onder invloed van Washington staat, zal men zich in Duitsland aansluiten bij de Amerikaanse buitenlandse politiek, zelfs wanneer deze tegenstrijdig is aan de belangen van het Duitse volk.

Wat zal er gebeuren wanneer Duitsland uit de anti-Russische coalitie stapt om het uit te praten met Moskou?

Voor Duitsland zal het tevoorschijn komen vanonder de Amerikaans paraplu een kwestie van herwinning van de eigen soevereiniteit zijn. Een soeverein Duitsland zou vrij zijn om op basis van de belangen van het eigen volk goede betrekkingen met Rusland en andere landen te onderhouden. Anders dan de Verenigde Staten heeft Moskou geen militaire bases meer op Duits grondgebied en probeert ze niet de Duitse politiek te controleren of te bewaken. De betrekkingen tussen de beide landen zouden bepaald worden door wederzijds vertrouwen en begrip.

Met de aanstaande verkiezingen zou de houding tegenover Rusland plotsklaps kunnen veranderen. Wat zijn uw verwachtingen?

De belangrijkste thema´s voor de Europese kiezers in de komende verkiezingen zullen de economische situatie en de crisis in de eurozone, de asielcrisis en de daarbij behorende golf van criminaliteit en terreur zijn. Als de Duitsers in september gaan stemmen, zullen de betrekkingen met Rusland niet het thema zijn waarmee zij zich het meest bezighouden. Maar de Europese houding tegenover Rusland is nauw verbonden met vragen naar de eigen soevereiniteit en het vinden van onafhankelijke beslissingen. Als de Duitse en Europese kiezers regeringen zouden kiezen die hun desbetreffende landen losmaken uit de Amerikaanse controle en soeverein vormgeven aan de binnenlandse en de buitenlandse politiek, dan zullen de betrekkingen met Rusland zich normaliseren en zal er een eind komen aan het conflict. Dat zal een tijd zijn, waarin alles wat goed is voor Europa ook goed voor Rusland zal zijn.

(Viktor Olewitsj, geboren in 1978, is een Russische politieke wetenschapper en deskundige op het gebied van Russisch-Amerikaanse betrekkingen. Hij werkt als analyticus bij het in Moskou gevestigde “Centrum voor actuele politiek”. Olewitsj schrijft regelmatig voor grote Russische kranten commentaren en analyses, waaronder voor Izvestia, Komsomolkaya Pravda en Kultura. Bovendien schrijft hij voor de Amerikaanse krant Washington Times. Ook is Viktor Olewitsj regelmatig gast in politieke uitzendingen op de Russische televisie)

Bron:
http://zuerst.de

Vertaald uit het Duits door:
E.J. Bron
(www.ejbron.wordpress.com)