Turkije 2011: Woekerrentes ondanks islam en AKP

Hoewel er in de islam een verbod bestaat om rente te vragen (soera 3, vers 130: “O gij die gelooft, neemt geen rente, daar [deze] aanleiding geeft tot eindeloze vermeerdering [van bezit] en vreest God, opdat je mag slagen.”) verlangen Turkse banken, die van oudsher vast in handen zijn van Turkse zakenlieden of de Turkse staat, van de kaarthouders rentes, die alleen met het begrip “woeker” treffend kunnen worden beschreven.

Volgens mediaberichten heeft de schuld van de Turkse burger in de afgelopen twee jaar een bedreigende omvang aangenomen. Nog in het begin van zijn regeringsperiode had de Turkse minister-president gehekeld, dat intussen bijna iedereen een creditcard zou bezitten. In Turkije had dit destijds voor verontwaardiging gezorgd, omdat Erdoğan daarmee de minder verdienende Turkse burgers zou hebben gediscrimineerd. Maar die tijd is al lang voorbij. Jarenlang hebben Erdoğan en zijn AKP gekozen voor een ongebreidelde economische groei. Zo wilde men aan de eigen burgers en de wereld bewijzen, hoe succesvol de eigen partij kon handelen. Een goede basis om af te leiden van de conservatief-nationalistisch-islamitische politiek.

Nu komen Erdoğan en zijn AKP echter met beide benen terug op de grond. De Turkse burgers hebben inmiddels een schuld van ongeveer 200 miljard euro. Een groot deel van deze schulden komt op rekening van consumptie- en investeringsgoederen met een geringe levensduur, voor een aanzienlijk deel gefinancierd met creditcards, die tegenwoordig door de banken aan bijna iedere burger royaal ter beschikking worden gesteld.

Betalen op rekening is traditie in Turkije

Daarbij wordt niet gecontroleerd of ze überhaupt in staat zijn om te kunnen voldoen aan de financiële verplichtingen, die ze aangaan bij het kopen met creditcards. Nu is het betalen op rekening bij de koopman in Turkije sowieso een tientallen jaren oude traditie. Dit werd echter bij het directe contact tussen de koper en de verkoper regelmatig binnen de perken gehouden en zo kon een te hoge schuld van de koper worden vermeden.

Door de gemakkelijke uitgifte van creditcards en het feit, dat men in heel veel verschillende winkels kan kopen en daarbij anoniem blijft, is men niet meer aangewezen op deze persoonlijke relatie met de koopman. Daarmee vervalt de barrière, die in het verleden meestal een te grote schuld van de individuele burger kon voorkomen.

Daarbij komt, dat bij de koop door de creditcards korte tijd bij de koper de indruk wordt gewekt, dat men geld tot zijn beschikking zou hebben. Per slot van rekening is het voldoende om bij de koop je pincode in te voeren of “met je goede naam” te ondertekenen.

Woekerrentes ondanks islam en AKP

Intussen wordt echter duidelijk, dat er een heel ander probleem bestaat, dat voor veel Turkse burgers fataal is. Hoewel er in de islam een verbod bestaat om rente te vragen (soera 3, vers 130: “O gij die gelooft, neemt geen rente, daar [deze] aanleiding geeft tot eindeloze vermeerdering [van bezit] en vreest God, opdat je mag slagen.”) verlangen Turkse banken, die van oudsher vast in handen zijn van Turkse zakenlieden of de Turkse staat, van de kaarthouders rentes, die alleen met het begrip “woeker” treffend kunnen worden beschreven.

Al in het jaar 2008 had de Turkse regering de maandelijkse rente voor het gebruik van het kredietkader bij creditcards willen beperken tot 2½% per maand. Wat er eerst naar verhouding onschuldig uitziet, ontpopt zich echter als een jaarrente van ongeveer 34%!. Een percentage, dat voor iedere kredietnemer wel fataal moet zijn. Bovendien is het de vraag in hoeverre verdraagt zo´n krasse verhoging van de schuldenlast tegenover het toegestane krediet zich met het hierboven genoemde renteverbod in de islam?

Volgens de nieuwste mediaberichten wordt niet alleen de wettelijk toegestane 2½% rente gevraagd, maar gedeeltelijk zelfs meer dan 4% per maand. Omgerekend een jaarrente van 60%, die Turkse banken van Turkse burgers verlangen. Banken, die – zo mag men aannemen – in handen zijn van streng gelovige islamitische zakenmensen!

Intussen heeft ook de AKP van Erdoğan herkend, dat zij iets moet doen. De consequentie: met onmiddellijke ingang mogen banken geen krediet meer verlenen aan burgers, zolang deze niet minstens 50% van hun bestaande verplichtingen hebben afgelost. Dat zou voor vele Turkse burgers echter bij de beperkte inkomensmogelijkheden op de korte termijn wel eens niet mogelijk kunnen zijn.

Tegenstrijdige AKP

Een andere – veel redelijker – oplossing om de in het nauw gebrachte burgers te hulp te schieten, kon de AKP echter niet bedenken! Dan vraag je je af waarom deze islamitisch conservatieve regering niet gewoon de koranconforme weg gekozen heeft en de banken opdracht heeft gegeven om af te zien van het grootste deel van de volgens de koran verboden rentes.

Het is wel merkwaardig: als het om alcohol en sigaretten gaat, moeten de burgers steeds meer betalen, omdat de koran zulke “genot”middelen verbiedt. Als het om geld verdienen gaat, moeten dezelfde burgers ook betalen, ook als dit in tegenspraak is met datgene dat in de koran staat.

Bron:

www.s-o-z.de

Auteur: Jürgen P. Fuß

Vertaald uit het Duits door:

E.J. Bron (www.ejbron.wordpress.com)